Naslov
Karakterizacija 2-deoksiriboze-5-fosfat aldolaze u reakciji sinteze bočnog lanca statina
(Characterization of 2-deoxyribose-5-phosphate aldolase in the reaction of statin side chain synthesis)

Autori
Stevanović, Milica

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, diplomski

Fakultet
Fakultet kemijskog inženjerstva i tehnologije

Mjesto
Zagreb

Datum
25.09

Godina
2017

Stranica
75

Mentor
Vrsalović Presečki, Ana

Ključne riječi
statini, (3R, 5R)-6-kloro-3, 5-dihidroksiheksanal, 2-deoksiriboza-5-fosfat aldolaza, DERA, kinetika enzima, deaktivacija enzima
(statins, (3R, 5R)-6-chloro-3, 5-dihydroxy hexanal, 2-deoxyribose-5-phosphate aldolase , DERA, enzyme kinetics, enzyme kinetics)

Sažetak
Statini su heterogena skupina lijekova koja se koristi pri snižavanju kolesterola te sprečavanju pojave kardiovaskularnih bolesti. Strukturno svi statini posjeduju 3, 5-dihidroksi kiselinski bočni lanac s dva kiralna centra kojeg je teško sintetizirati zbog potrebe za visokom kemijskom i stereokemijskom čistoćom. U radu je provedena sinteza (3R, 5R)-6-kloro-3, 5-dihidroksiheksanala (laktola), prekursora za dobivanje statina. Sinteza se provela dvostrukom aldolnom adicijom acetaldehida i kloroacetaldehida kataliziranom enzimom 2-deoksiriboza-5-fosfat aldolaza (DERA). Ispitani su utjecaji različitih pufera i pH vrijednosti na stabilnost i aktivnost enzima DERA. Kao najoptimalniji uvjeti (pufer i pH) pokazali su se 100 mM fosfatni pufer i pH 6 pri kojim je enzim DERA kinetički okarakteriziran u svim stupnjevima reakcije. U reakciji acetaldehida i kloroacetaldehida te u reakciji acetaldehida i 4-kloro-3-hidroksibutanala kinetika je opisana dvosupstratnom Michaelis- Menteničinom jednadžbom dok je kinetika enzima u reakciji trimerizacije acetaldehida opisana kinetikom prvog reda, te je postavljen matematički model procesa u različitim tipovima reaktora. Ispitana je deaktivacija enzima u prisutnosti različitih koncentracija acetaldehida, kloroacetaldehida i međuprodukta, 4-kloro-3-hidroksibutanala, te je opisana kinetikom drugog reda. Sinteza laktola i validacija modela je provedena u tri različita tipa reaktora (kotlasti reaktor, ponovljivi kotlasti reaktor i kotlasti reaktor s dotokom) kako bi se dobio uvid i pronašlo najbolje rješenje za prevladavanje nedostataka stabilnosti korištenog enzima.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kemijsko inženjerstvo, Biotehnologija

POVEZANOST RADA