Naslov
Određivanje momenta pritezanja kompozitnog svornog vijka
(Determining tightening torque of the composite stud)

Autori
Surjak, Filip

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, diplomski

Fakultet
Fakultet strojarstva i brodogradnje

Mjesto
Zagreb

Datum
08.12

Godina
2017

Stranica
69

Mentor
Vučković, Krešimir

Ključne riječi
svorni vijak, kompozit, moment pritezanja, aksijalna sila u vijku, faktor trenja
(stud, composite, tightening torque, clamping force, coefficient of friction)

Sažetak
Energetski transformator sastoji se od jezgre, namota, steznog sustava, dodatne opreme, kučišta, konzervatora i ulja. Uloga steznog sustava je stlačivanje limova jezgre, a sastoji se između ostalog i od svornih vijaka. Uobičajeno je da se koriste čelični nemagnetni svorni vijci, no sve su češći zahtjevi kupaca za korištenjem nemetalnih vijaka. U radu je provedeno eksperimentalo ispitivanje na ispitnom modelu jezgre energetskog transformatora koji je konstruiran i izrađen za potrebe ovog rada. Mjerenja su provođena na ispitnim uzorcima svornih vijaka izrađenim od kompozitnog materijala čiju matricu čini epoksidna smola, a ojačana je staklenim vlaknima („fiberglass“). Od strane konkertnog proizvođača kompozitnih svornih vijaka koji se koriste u tvornici Končar Energetski transformatori d.o.o. dane su informacije o vlačnim svojstvima vijka (iznosi kritičnih uzdužnih sila u vijcima) ali ne i o faktorima trenja bilo u navoijma, bilo na ostalim dodirnim površinama. Stoga potreban moment pritezanja nije moguće utvrditi klasičnim proračunom kao za čelične vijke pa se kao pitanje nametnulo ponašanje kompozitnih vijaka uslijed unošenja torzijskog momenta prilikom zavrtanja matice s ciljem postizanja željene sile u vijku. Iz spomenutog razloga istovremeno je mjerena uzdužna sila u vijku te pripadni moment pritezanja matice. Na osnovu dobivenih vrijednosti određena je ovisnost ostvarene uzdužne sile u vijku i unešenog momenta pritezanja matice, iskazana u obliku faktora okretnog momenta (K-faktora). Određene su i kritične vrijednosti uzdužne sile i momenta pritezanja pri kojima dolazi do loma. Na osnovu izmjerenih kritičnih vrijednosti momenta pritezanja definiran je izraz za izračun kritičnih vrijednosti momenta pritezanja kod svornih vijaka nekih drugih nazivnih promjera koji nisu ispitivani okviru ovog rada.

Izvorni jezik
Hrvatski

POVEZANOST RADA