Naslov
Usporedba trostupanjske i jednostruke ekstrakcije toksičnih teških metala u poljoprivrednim tlima
(Comparison three-stage and single extraction of toxic heavy metals in agricultural soils)

Autori
Matičević, Marina

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, diplomski

Fakultet
Poljoprivredni fakultet u Osijeku

Mjesto
Osijek

Datum
26.10

Godina
2016

Stranica
41

Mentor
Lončarić, Zdenko

Ključne riječi
teški metali ; frakcionacija ; toksični metali ; ekstrakcija ; raspoloživost
(heavy metals ; fractionation ; detrimental metals ; extraction ; availability)

Sažetak
U ovom radu analizirano je 16 uzoraka tla iz Hrvatske (Osijek), Srbije (Novi Sad) i Bosne i Hercegovine (Banja Luka, Mostar i Sarajevo). Na uzorcima su provedene osnovne agrokemijske analize, trostupanjska ekstrakcija, 4 različite frakcije toksičnih teških metala (izmjenjiva, reducirajuća, oksidirajuća i rezidualna frakcija), te jednostruka ekstrakcija toksičnih teških metala ( EDTA ekstrakcija i zlatotopka). Cilj ovog istraživanja bio je utvrditi utjecaj svojstava tla na koncentraciju ukupnih, raspoloživih i teže topivih frakcija teških metala u tlu, usporediti s rezultatima jednostruke ekstrakcije te procijeniti pogodnost trostupanjske ekstrakcije za analizu poljoprivrednih tala u biljnoj proizvodnji. U analiziranim tlima utvrđen je najveći ukupni sadržaj Cr, zatim Pb, a slijede Co i Cd. U prvoj frakciji biljci raspoloživih oblika, odnosi ekstrahiranih količina metala značajno se razlikuju od odnosa ukupnih količina. Na prvom je mjestu Pb, zatim Cd, Co i na zadnjem mjestu Cr. Oksidirajuća frakcija jednaka je slijedu ukupne koncentracije, dok je u reducirajućoj frakciji izuzetak Pb i Cr. U četvrtoj rezidualnoj frakciji na prvom mjestu je Cr, slijedi Co, Pb i na zadnjem mjestu Cd. Udio ispitivanih metala mijenja se po frakcijama, tako je u izmjenjivoj prvoj frakciji najveći udio Pb, a najmanji Cr, u reducirajućoj drugoj frakciji najveći je udio Pb, najmanji Cd, u oksidrajućoj trećoj frakciji i u rezidualnoj četvrtoj također je najmanji udio Cd, a najveći Cr. Na temelju ukupne koncentracije, te kiselosti i humoznosti tla regresijskim jednadžbama moguće je predvidjeti udio svake pojedine frakcije analiziranih metala. Odnosi frakcija teških metala dijele se na tri osnovna redoslijeda koji su najkarakterističniji za Cr (4- 3-2-1), Co (4-2- 3-1) i Pb (2-4-3-1), a Cd je metal koji ima najviše odstupanja po frakcijama. EDTA metodom dobivene su niže koncentracije svih ekstrahiranih količina toksičnih teških metala u odnosu na njihove ukupne prosječne koncentracije. Jednostrukom ekstrakcijom pomoću zlatotopke dobivene su niže koncentracije Cd, Co, Cr i Pb u usporedbi sa prosječnim ukupnim koncentracijama.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Poljoprivreda (agronomija)

POVEZANOST RADA