Naslov
Utjecaj osobnosti na seksualno samopoimanje u shizofrenih i depresiivnih bolesnika
(Influence of personality on sexual self-perception of schizophrenic and depressive patients)

Autori
Vučić Peitl, Marija

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Medicinski fakultet

Mjesto
Rijeka

Datum
06.09

Godina
2009

Stranica
179

Mentor
Rubeša, Gordana

Ključne riječi
depresija ; osobnost ; seksualnost ; samopoimanje ; shizofrenija
(depression ; personality ; sexuality ; self-perception ; schizophrenia)

Sažetak
Cilj: Cilj ovog istraživanja bio je istražiti da li postoje značajne razlike u seksualnom samopoimanju bolesnika sa shizofrenijom i depresijom u odnosu na zdravu populaciju, te ustanoviti moguće utjecaje čimbenika osobnosti na aspekte seksualnog samopoimanja i na seksualni čin u bolesnika sa shizofrenijom i depresijom te zdravih pojedinaca. Nadalje, ustanoviti da li postoji utjecaj psihomedikamenata i određenih sociodemografskih čimbenika: spola, dobi, bračnog statusa, stupnja stručne spreme, religijske pripadnosti na aspekte seksualnog samopoimanja i na seksualni čin. Ispitanici i metode: Istraživanje je obuhvatilo 100 bolesnika sa shizofrenijom i 100 bolesnika s depresijom koji su medikamentozno tretirani više od deset godina, te 100 zdravih, nasumice odabranih dobrovoljaca koji odgovaraju po spolu, dobi, bračnom statusu, stupnju stručne spreme, religijsko pripadnosti ispitanim bolesnicima. Svi ispitanici koji su biti uključeni u istraživanje bili su upoznati s vrstama testiranja i dali su svoju pismenu potvrdu o informiranosti. Bolesnici sa shizofrenijom i depresijom su dijagnosticirani prema kriterijima DSM-IV, a intenzitet shizofrenih simptoma utvrđen skorom na ocjenskom upitniku PANSS (Pozitivna i negativna skala simptoma), dok je intenzitet depresije utvrđen ocjenskom ljestvicom MADRS (Mongomery-Aspergerova ljestvica za procjenu razine depresije koja se sastoji od 10 točaka koje predstavljaju simptome depresije). Za ispitivanje sedam aspekata seksualnog samopoimanja koristio se Bezinovićev upitnik za seksualno samopoimanje koji se sastoji od 57 čestica koje dotiču sedam aspekata seksualnog samopoimanja ( seksualna “self-shema”, svijest o vlastitoj seksualnosti, spremnost na seksualnu akciju, seksualni avanturizam, negativna emocionalnost, seksualna nekompetentnost, seksualno zadovoljstvo). Za ispitivanje seksualnog čina koristila se Ljestvica seksualnog iskustva Arizona (ASEX), za muški i ženski spol, koji se sastoji od pet pitanja, od kojih su prva dva obvezatna, a slijedeća tri samo ako su u zadnjih mjesec dana imali seksualni odnos. Za ispitivanje seksualnih disfunkcija kao nuspojava psihofarmaka koristila se ista ljestvica. Za ispitivanje osobina ličnosti koristio se uputnik ličnosti IPIP ( International Personality Item Pool). Ovaj se uputnik sastoji od 44 čestice, a mjeri pet dimenzija ličnosti (ekstraverzija, neuroticizam, savjesnost, ugodnost i otvorenost za iskustva). Rezultati: Rezultati ukazuju da se crte ličnosti u bolesnika sa shizofrenijom i s depresijom te zdravih ispitanika značajno razlikuju. Nadalje seksualna iskustva bolesnika sa shizofrenijom i depresijom te zdravih ispitanika se razlikuju, te bolesnici s depresijom imaju intenzivnije izražene sve testirane seksualne disfunkcije i od bolesnika sa shizofrenijom i zdravih ispitanika. Seksualna iskustva značajno su povezana sa crtama ličnosti u bolesnika sa shizofrenijom i depresijom. Tako određene crte ličnosti mogu predvidjeti određena njihova seksualna iskustva. Nema razlika u seksualnom samopoimanju između bolesnika sa shizofrenijom i depresijom. Zdravi ispitanici se značajno razlikuju u seksualnom samopoimanju od bolesnika sa shizofrenijom i depresijom jer na svim skalama postižu bolje rezultate. Crte ličnosti koje su značajno povezane sa boljim ili lošijim seksualnim samopoimanjem bolesnika sa shizofrenijom i depresijom razlikuju se u odnosu na zdrave ispitanike. Tako crte ličnosti postaju prediktor seksualnog samopoimanja. Seksualno iskustvo značajno je povezano sa seksualnim samopoimanjem u bolesnika sa shizofrenijom i depresijom i razlikuju se u odnosu na zdrave ispitanike. Tako seksualno iskustvo postaje prediktor seksualnog samopoimanja. Antipsihotici i antidepresivi mogu značajno mijenjati seksualno iskustvo i seksualno samopoimanje. Značajniji učinak imaju na seksualno iskustvo nego na seksualno samopoimanje. Spolna pripadnost utječe na seksualno iskustvo i seksualno samopoimanje. Ženski spol je prediktor s više seksualnih disfunkcija i lošijim seksualnim samopoimanjem u bolesnika s depresijom i sa shizofrenijom te u zdravih ispitanika. Dob više utječe na seksualno samopoimanje nego na seksualna iskustva bolesnika s depresijom ili shizofrenijom. Brak je loš prediktor za seksualno iskustvo bolesnika s depresijom i zdravih ispitanika, ali ne u bolesnika sa shizofrenijom. Viša stručna sprema povezana je s manje seksualnih disfunkcija i boljim seksualnim samopoimanjem u bolesnika s depresijom i zdravih ispitanika. Broj hospitalizacija u bolesnika sa shizofrenijom i depresijom ne utječe na seksualno iskustvo i seksualno samopoimanje. Duljina liječenja u bolesnika sa shizofrenijom i depresijom ne utječe na seksualno iskustvo i seksualno samopoimanje. Vjerska pripadnost utječe na seksualno iskustvo i seksualno samopoimanje u bolesnika sa shizofrenijom i zdravih ispitanika. Zaključak: I konačno možemo zaključiti da crte ličnosti mogu biti prediktor za seksualno samopoimanje i seksualno iskustvo u bolesnika sa shizofrenijom i depresijom te zdravih pojedinaca, ali konačni utjecaj crta ličnosti u bolesnika sa shizofrenijom i depresijom te zdravih pojedinaca ovisi i o sociodemografskim čimbenicima kao i psihomedikaciji.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kliničke medicinske znanosti

POVEZANOST RADA