Naslov
REGULACIJA METILACIJE DNA BILJAKA MALIM MOLEKULAMA RNA
(Regulation of Plants' DNA Methylation by Small RNA Molecules)

Autori
Šafran, Josip

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, preddiplomski

Fakultet
Prirodoslovno-matematički fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
13.07

Godina
2015

Stranica
19

Mentor
Leljak-Levanić, Dunja

Ključne riječi
Metilacija; biljke; sRNA; RdDM
(Methylation; plants; sRNA; RdDM)

Sažetak
Male molekule RNA (sRNA, od engl. small RNA) imaju važne regulatorne uloge u eukariota. Istraživanja u posljednjih nekoliko desetljeća otkrila su njihovo genomsko podrijetlo, biokemijski put te staničnu funkciju. Jedan od modelnih organizama koji nam pomaže u razjašnjavanju funkcije molekula sRNA je vrsta Arabidopsis thaliana. Male eukariotske molekule RNA između 21-24 nukleotida (Cuperus i sur., 2011), sudjeluju u različitim biološkim procesima poput razvojnog i prostornog strukturiranja, formacije heterokromatina, preuređenju genoma te protuvirusnoj obrani. Sve male molekule RNA mogu se podijeliti na temelju duljine i specifičnih biokemijskih putova u tri velika razreda: mikro-RNA (miRNA), interferirajuće RNA (short interfering-siRNA) te piRNA (piwi-interacting RNA, Cartew i Sautheimer, 2009). Sva tri razreda nastaju iz dužih prekursora koji su kodirani genomom ili se stvaraju prilikom virusne replikacije. Dok molekule piRNA vjerojatno nastaju iz jednolančanih prekursora i neovisno o enzimu Dicer te su dosada pronađene samo u životinjskim stanicama, molekule miRNA i siRNA nastaju posredstvom enzima Dicer bilo iz dvolančane RNA u slučaju siRNA, ili jednolančanog RNA pekursora koji poprima dvolančanu formu ukosnice (hairpin). Ovakve dvolančane forme RNA nastaju aktivnošću RNA polimeraze II u slučaju miRNA, te polimeraza IV i V u slučaju siRNA. Daljnja biosinteza molekula siRNA koristi neke osnovne proteine RNA interferencije (RNAi) kao što su Dicer (DCR) i argonaut (AGO ; Matzke i Mosher, 2014) dok je daljnje procesuiranje molekule miRNA ovisno o nekoliko Dicer proteina. Dicer je RNAaza III endonukleaza koja iz dvolančanih RNA prekursora oslobađa manje dvolančane molekule RNA sa po 2-3 nukleotida koji vise sa svakog fragmenta. Dvolančane molekule RNA se zatim odmotavaju te nastaju jednolančane molekule miRNA odnosno siRNA. Proteini porodice Argonaut odgovorni su za funkcionalnu različitost molekula sRNA, no unatoč navedenim razlikama, sva tri tipa sRNA dijele slične molekularne funkcije od utišavanja translacije zbog cijepanja komplementarnih molekula RNA do utjecaja na modifikacije kromatina.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Biologija

POVEZANOST RADA