Naslov
Sinteza i fotokemija pirolskih derivata o-divinilbenzena
(Synthesis and Photochemistry of Pyrrole derivatives of o-Divinylbenzene)

Autori
Basarić, Nikola

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Fakultet kemijskog inženjerstva i tehnologije

Mjesto
Zagreb

Datum
13.05

Godina
2002

Stranica
155

Mentor
Šindler-Kulyk, Marija

Ključne riječi
biciklo[3.2.1]oktadieni; dimeri; fotokemija; fotokemijska adicija; indani; ionizacijski potencijali; oksidacijski potencijali; pentaleni; piroli; prijelaz elektrona; prijelaz vodika; sinteza; spektroskopske metode; stilbeni; Stille-ova reakcija
(bicyclo[3.2.1]octadienes; dimers; electron transfer; hydrogen transfer; indanes; ionisation potentials; oxidation potentials; pentalenes; photochemical addition; photochemistry; pyrroles; spectroscopic methods; stilbenes; Stille coupling; styrylpyrroles)

Sažetak
U svrhu fotokemijske priprave policikličkih spojeva s pirolom sintetizirani su novi stirilpirolski derivati. Wittigovom reakcijom sintetizirani su 2-[2-(2-vinilfenil)etenil]pirol (10), 2-[2-(2-metilfenil)etenil]pirol (21), 5-metil-2-[2-(2-vinilfenil)etenil]pirol (24), 2, 2'-(1, 2-fenilendivinilen)dipirol (35), 5, 5'-dimetil-2, 2'-(1, 2-fenilendivinilen)dipirol (36) i N, N'-dimetil-2, 2'-(1, 2-fenilendivinilen)dipirol (38). Novi N-supstituirani stirilpirolski derivati 26-33 priređeni su aciliranjem stirilpirola 10 i 21. o-Stilbenilpirol 46 je sintetiziran Stilleovom reakcijom iz bromstilbena 42 i N-Boc-2-(tributilstanil)pirola (44). Osvjetljavanjem 5-metilstirilpirola 24 nije primijećeno nastajanje produkata. Osvjetljavanjem N-acetil-(26 i 27), ili N-benzoilstirilpirola (28) su dobiveni fototranspozicijski produkti. Ciljni intramolekulski produkt 1, 4, 9, 10-tetrahidro-4, 9-metanobenzo[4, 5]ciklohepta[1, 2-b]pirol, je dobiven osvjetljavanjem N-fenoksikarbonil- (30) ili N-etoksikarbonilstirilpirola (32) i uklanjanjem N-supstituenta baznom hidrolizom. Elektron-odvlačeća skupina u 30 i 32 povisuje oksidacijski potencijal što spriječava reakciju prijelaza elektrona i omogućuje intramolekulsku cikloadiciju. Osvjetljavanjem dipirola 35 dolazi do intramolekulske ciklizacije, te intermolekulskog napada početnog spoja uz nastajanje dimernih produkata 80. Supstituent u položaju 5 pirolskog prstena spriječava dimerizaciju, pa intramolekulskim napadom pirola nastaje 2-metil-9-(5-metil-2-pirolil)-3b, 4, 8b, 9-tetrahidro-4, 5-benzopentaleno[1, 2-b]pirol (86). Intermedijer 2-{; ; ; [1-(2H-pirol-2-iliden)metinil]-2-indanil}; ; ; pirol (84) u prisustvu nukleofila kao što su metanol ili dietilamin daje adicijske produkte. U prisutnosti trietilamina ne nastaju adicijski produkti. U slučaju o-stilbenilpirola 46, spoja s pirolom direktno vezanim za konjugirani sustav, intramolekulskom cikloadicijom nastaju 4, 5-dihidro-4-(4-metilfenil)benzo[g]indol (107) i 4H-4-(4-metilbenzil)-pirolo[2, 1-b]izoindol (108).

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kemija

POVEZANOST RADA