Naslov
Regioselektivna azidoliza aromatskih epoksida katalizirana halogenhidrin dehalogenazama
(Regioselective azidolysis of aromatic epoxides catalized by halohydrin dehalogenase)

Autori
Šmidlehner, Tamara

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, diplomski

Fakultet
Prirodoslovno-matematički fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
03.07

Godina
2013

Stranica
43

Mentor
Majerić Elenkov, Maja

Ključne riječi
Aromatski epoksidi ; Halogenhidrin dehalogenaza ; Kemijska sinteza epoksida

Sažetak
Halogenhidrin dehalogenaze su enzimi koji kataliziraju otvaranje epoksida malim nukleofilima kao što su azid, nitrit ili cijanid. Također sudjeluju u reakcijama zatvaranja halogenalkohola u epoksid. U ovom radu ispitan je mutant halogenhidrin dehalogenaze HheC2360 kao biokatalizator za sintezu β-azidoalkohola iz aromatskih epoksida uz azid kao nukleofil. Standardnim kemijskim metodama pripravljen je niz racemičnih aromatskih epoksida i bromoalkohola kao supstrata te azidoalkohola kao očekivanih produkata enzimskih reakcija. Provedene su reakcije otvaranja epoksida enzimski i neenzimski. Pokazalo se da HheC2360 katalizira azidolizu 2-(4- nitrofenil)oksirana, 4-(oksiran-2-il)benzonitrila te 2-(oksiran-2-il)piridina potpuno regioselektivno uz nastanak sekundarnog azidoalkohola. Reakcije sa stiren-oksidom, 2-(4- bromfenil)oksiranom i 2-(4-klorfenil)oksiranom idu uz regioselektivnost od 95%, dok je kod 2-(4- metilfenil)oksirana, omjer regioizomera 37:63 u prilog nastajanja primarnog azidoalkohola. Neenzimsko nastajanje azidoalkohola provedeno je pri pH 4, 2 i 9, 5 te je u oba slučaja dobiven pretežno primarni azidoalkohol. HheC2360 ispitan je i kao katalizator uzastopnih reakcija zatvaranja aromatskih bromoalkohola u azidoalkohole preko epoksida kao međuprodukta. Utvrđeno je da ove reakcije daju produkte u istom regioizomernom omjeru kao i enzimske azidolize iz epoksida te da traju duže zbog kompeticije bromida i azida za aktivno mjesto mutanta.

Izvorni jezik
Engleski

Znanstvena područja
Kemija

POVEZANOST RADA