Naslov
Novije spoznaje o etiopatogenezi kontaktnog dermatitisa
(Etiopathogenesis of contact dermatitis – what’s new?)

Autori
Peternel, Sandra

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Sažeci sa skupova, sažetak, ostalo

Izvornik
5th Congress of Croatian Dermatovenereologists with International Participation - abstract book / - Zagreb, 2014

Skup
5th Congress of of Croatian Dermatovenereologists with International Participation

Mjesto i datum
Zagreb, Hrvatska, 08.05.2014. - 11.05.2014

Vrsta sudjelovanja
Pozvano predavanje

Vrsta recenzije
Domaća recenzija

Ključne riječi
kontaktni dermatitis; patogeneza; Langerhansove stanice
(contact dermatitis; pathogenesis; Langerhans cells; Toll-like receptors)

Sažetak
Kontaktni dermatitis (KD) nastaje kao posljedica alergijskih (AKD) ili nealergijskih, iritativnih (IKD) mehanizama, pri čemu na vrstu upalnog odgovora utječu osobine samog uzročnog čimbenika, osobine bolesnika i kožne barijere, trajanje izloženosti te uvjeti okoliša. Do sada je prepoznato više od 3500 uzroka KD koji se razlikuju u potencijalu senzibilizacije tj. poticanju IKD ili AKD. Unutar skupine profesionalnog kontaktnog ekcema, IKD je značajno učestaliji (70-90% slučajeva), no paradoksalno, stanični mehanizmi u nastanku IKD i dalje su uglavnom nepoznati. Dosadašnja istraživanja ukazuju na središnju ulogu aktiviranih keratinocita u akutnom obliku, te s druge strane, na oštećenje rožnatog sloja, povećani transepidermalni gubitak vode i umanjenu sintezu lipida u nastanku kroničnih oblika IKD. Nasuprot tome, AKD nastaje kao posljedica imunoloških reakcija preosjetljivosti posredovanih stanicama, odnosno sukladno novoj, proširenoj klasifikaciji, kao posljedica podtipova IVa i IVc reakcija preosjetljivosti. Većinu alergena koji uzrokuju AKD čine tvari niske molekularne težine i hapteni, iako su to ponekad i veće molekule animalnog ili biljnog podrijetla kao što je slučaj u kontaktnom dermatitisu uzrokovanom proteinima. Novija istraživanja patogeneze KD donose saznanja o dosad nepoznatim mehanizmima senzibilizacije, o ulozi mutacija gena za filagrin, doprinosu kseroze kože, psihološkog stresa i neurogene upale u nastanku KD, kao i gotovo revolucionarne spoznaje o ulozi Langerhansovih stanica (LC). Naime, rezultati brojnih ranijih studija na mišjim modelima bolesti rezultirali su općeprihvaćenim stajalištem da su LC glavne antigen- prezentirajuće stanice odgovorne za pokretanje imunološkog odgovora i upale u AKD. Međutim, ta se paradigma odnedavno ozbiljno preispituje jer recentna istraživanja govore u prilog tolerogene, supresivne uloge LC u patogenetskim zbivanja odgovornim za nastanak kontaktne preosjetljivosti. Jednim od najznačajnih recentnih otkrića u izučavanju patogeneze AKD smatra se i razotkrivanje načina na koji ioni nikla, najčešćeg kontaktnog alergena, pokreću imunološki odgovor tj. izravnom aktivacijom urođenog imuniteta vezivanjem za toll-like receptor 4. S praktičnog stajališta, značajno je prepoznavanje nekoliko novih izvora kontaktnih alergena.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Temeljne medicinske znanosti, Kliničke medicinske znanosti

POVEZANOST RADA