Naslov
Lišmenioza u Hrvatskoj – rasprostranjenost i parazitološka dijagnostika klinički simptomatskih i nesimptomatskih infekcija
(Leishmaniasis in Croatia – distribution and parasitologic diagnosis of symptomatic and asymptomatic infections)

Autori
Šiško Kraljević, Katarina

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Medicinski fakultet

Mjesto
Split

Datum
18.02

Godina
2014

Stranica
71

Mentor
Punda-Polić, Volga

Ključne riječi
Leishmania; simptomatska i asimptomatska lišmanioza; dijagnostika
(Leishmania; symptomatic and asymptomatic leishmaniasis; diagnostics)

Sažetak
Lišmenioza je jedina tropska parazitoza endemski prisutna u Hrvatskoj. Jedan od ciljeva ovog rada bio je utvrditi prisutne vrste lišmenija stoga su prikupljeni sačuvani klinički uzorci VL i CL bolesnika arhivirani na mikroskopskim preparatima (1999.-2010.). Uzorci su testirani s dva različita PCR testa ; prvim koji amplificira polimorfnu regiju male podjedinice ribosomalne RNK (small subunit SSU rRNA) i drugim za unutrašnju prepisanu razmaknicu, regiju koja razdvaja ssu rRNK i 5.8S rRNK gene u ribosomalnom operonu različitih vrsta lišmenija (internal transcribed spacer 1 – ITS1). PCR produkti potonjeg testa podvrgnuti su razgradnji Hae III restrikcijskom endonukleazom i dobiveni fragmenti elektroforetski razdvojeni radi RFLP analize. Utvrđeno je da je jedina prisutna vrsta, koja uzrokuje VL i CL, zoonotska Leishmania infantum. Molekularne metode pokazale su veću osjetljivost pri testiranju neobojenih (85, 00%) u odnosu na obojena mikroskopska stakla (55, 56%). Drugi veliki cilj ovog rada bio je utvrditi seroprevalenciju anti-Leishmania protutijela u asimptomatskih stanovnika različitih ekoloških regija Hrvatske. U tu su svrhu prikupljeni uzorci seruma 2.035 imunokompetentnih stanovnika (priobalje n = 1, 186 ; otoci, n = 653 ; kontinent n = 196). Uzorci su testirani ELISA testom i ukupno je 231 (11.4%) uzorak seruma bio pozitivan na anti-Leishmania protutijela. Metoda višestruke logističke regresije ukazala je na povezanost seropozitiviteta s mjestom stanovanja i dobi ispitanika. Visoko endemski fokus potvrđen je za područje središnje Dalmacija (seroprevalencija 22.2% ; OR: 1.72 ; 95% raspon pouzdanosti [CI]: 1.33-2.22). Umjerena do visoka anti-Leishmania seroprevalencija nađena je duž čitave jadranske obale te na otocima (od 4.0% do 22.2%) uključujući i dijelove koji se smatraju neendemskim. Stanovništvo priobalja i otoka ima značajno viši seropozitivitet u odnosu na stanovnike kontinentalne Hrvatske (odds ratios [OR] od 20.37 do 28.51). Prema dobi, dobili smo bimodalnu distribuciju seropozitivteta, s većom učestalosti među mlađim (0-19 godina) i starijim (40-49 godina) ispitanicima. Djeca u dobi od 0-9 godina najosjetljivija su dobna skupina za asimptomatsku Leishmania infekciju (OR 2.19 ; 95% CI 1.16-4.14).

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kliničke medicinske znanosti, Javno zdravstvo i zdravstvena zaštita, Veterinarska medicina

POVEZANOST RADA