Naslov
Utjecaj reakcije tla na količinu i dinamiku fosfora u vinovoj lozi (Vitis vinifera L.)
(Influence of soil reaction on grapevine (Vitis vinifera L.) phosphorus content and dynamic)

Autori
Slunjski, Sanja

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Agronomski fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
16.05

Godina
2013

Stranica
113

Mentor
Lepomir Čoga

Ključne riječi
vinova loza ; reakcija tla ; fosfor ; mošt ; kiseline ; šećeri
(grapevine ; soil reaction ; phosphorus ; must ; total acids ; sugar)

Sažetak
Trogodišnje istraživanje utjecaja reakcije tla na količinu i dinamiku fosfora u vinovoj lozi (Vitis vinifera L.) provedeno je na području Plešivičkog vinogorja, sjeverozapadna Hrvatska, u razdoblju 2007 - 2009. godine. Slikoviti i jedinstveni amfiteatarski vinogradarski položaji Plešivice na kojima se od davnina uzgaja vinova loza i proizvodi kvalitetno vino, bili su, a prema svim pokazateljima bit će i ubuduće, od posebnog gospodarskog značaja za ovo područje. Temeljem rezultata preliminarnih istraživanja fizikalno- kemijskih svojstava i biljno hranidbenog kapaciteta tla, za praćenje dinamike fosfora u vinovoj lozi odabrane su dvije lokacije: „Rečki gaj“ s jako kiselom do kiselom reakcijom tla (pHKCl 3, 76 - 4, 63) i „Borička“ s alkalnom reakcijom tla (pHKCl 7, 24 - 7, 35). Na svakoj lokaciji formirano je 9 pokusnih parcela u pravilnom kvadratnom rasporedu 3 x 3, a svaka od njih uključivala je 2 reda sa po 20 trsova (40 trsova po pokusnoj parceli). Kontrolni uzorci tla uzimani su svake godine na početku vegetacije sa svake parcele, dok su uzorci lišća vinove loze s pokusnih parcela uzimani 3 puta tijekom svake vegetacijske sezone: u cvatnji, šari i u berbi. U uzorcima lišća određene su ukupne koncentracije fosfora, mangana, željeza i cinka te njihovi međusobni odnosi, dok su u uzorcima mošta uz mineralni sastav određeni šećeri i ukupne kiseline. Sorta na kojoj su provedena istraživanja bila je Sauvignon bijeli, na podlozi Berlandieri x Riparia (SO4). Rezultati kemijskih analiza prosječnih uzoraka tla, uzetih svake godine na početku vegetacije s pokusnih parcela na svakoj od lokacija, pokazali su da tijekom trajanja istraživanja nije bilo značajnih odstupanja u pH vrijednosti tla, kao ni koncentracijama fosfora, mangana, željeza i cinka u tlu. Također, značajna odstupanja nisu utvrđena ni u koncentracijama mobilnog aluminija u kiselim tlima, kao ni količinama ukupnih karbonata i fiziološki aktivnog vapna u alkalnom tlu. U svim godinama istraživanja na kiselim tlima utvrđena je pozitivna korelacija između količine ukupnog i fiziološki aktivnog fosfora u tlu te reakcije tla i fiziološki aktivnog fosfora, dok je između fiziološki aktivnog fosfora i mobilnog aluminija te reakcije tla i mobilnog aluminija utvrđena korelacija bila negativna. Na alkalnom tlu pozitivna korelacija utvrđena je između ukupnog i fiziološki aktivnog fosfora te između reakcije tla i fiziološki aktivnog vapna, dok je negativna korelacija utvrđena između reakcije tla i fiziološki aktivnog fosfora, te između fiziološki aktivnog fosfora i fiziološki aktivnog vapna, u svim godinama istraživanja. Rezultati kemijskih analiza lišća pokazali su da postoji trend povećanja koncentracije fosfora u lišću vinove loze s porastom pH vrijednosti tla u sve tri godine istraživanja. Pored reakcije tla, značajan utjecaj na razlike u koncentraciji fosfora u lišću vinove loze imale su i faze razvoja loze te odnos fosfora i mangana. Značajno veće koncentracije mangana utvrđene u lišću loze na kiselim tlima u odnosu na alkalno tlo, rezultirale su i izuzetno nepovoljnim P/Mn odnosom na kiselim tlima, dok je na alkalnom tlu vrijednost tog odnosa uglavnom bila zadovoljavajuća. U usporedbi s optimalnim vrijednostima P/Mn odnosa u lišću (25 - 50), na kiselim tlima u svim godinama istraživanja i u svim fazama razvoja utvrđene su ekstremno niske vrijednosti P/Mn odnosa, posebno u 2007. godini (< 6). Rezultati analize mošta ukazuju na činjenicu da postoji pozitivna korelacija između reakcije tla i količine šećera te negativna korelacija između reakcije tla i količine ukupnih kiselina. Tijekom svih godina istraživanja veće količine šećera u moštu utvrđene su na karbonatnom u odnosu na kisela tla, dok je kod ukupnih kiselina trend bio suprotan, odnosno veće koncentracije kiselina utvrđene su na kiselim tlima u odnosu na alkalno tlo.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Poljoprivreda (agronomija)

POVEZANOST RADA