Naslov
Oksidacijski stres i kronična opstrukcijska plućna bolest
(Oxidative stress and chronic obstructive pulmonary disease)

Autori
Petrik, József

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Sažeci sa skupova, sažetak, ostalo

Izvornik
Kronična opstrukcijska plućna bolest – biokemijske značajke ; Biochemia Medica 2009 ; 19(2):A1–A10 / Topić, Elizabeta ; Čvorišćec Dubravka - Zagreb : Medicinska naklada, 2009, A4-A4

ISBN
0-7279-1234-8

Skup
20. simpozij Hrvatskog društva medicinskih biokemičara ; Kronična opstrukcijska plućna bolest – biokemijske značajke

Mjesto i datum
Zagreb, Hrvatska, 07.05.2009

Vrsta sudjelovanja
Predavanje

Vrsta recenzije
Domaća recenzija

Ključne riječi
Kronična opstrukcijska plućna bolest; oksidacijski stres; 4-hidroksi-2-nonenal; F2-izoprostani
(Chronic obstructive pulmonary disease; Oxidative stress; 4-hydroxy-2-nonenal; F2-isoprostanes)

Sažetak
Oksidacijski stres i upalna reakcija glavni su biljezi kronične opstrukcijske plućne bolesti (KOPB). Reaktivni kisikovi spojevi (ROS) i reaktivni dušikovi spojevi (RNS) s jedne strane doprinose normalnoj fiziološkoj funkciji, kao što su stanična diferencijacija, stanična signalizacija, apoptoza i baktericidno djelovanje, a s druge strane, povećane koncentracije oksidansa uzrokuju lipidnu peroksidaciju, oksidaciju proteina te oštećenje DNA. Stanice se brane protiv oksidativnog napada dobro razvijenim enzimskim i neenzimskim sustavom antioksidansa. U KOPB-u, ROS ili neposredno ili preko stvaranja produkata lipidne peroksidacije, kao što su 4-hidroksi-2- nonenal i F2-izoprostani, mogu igrati ulogu u pojačavanju upale preko aktivacije i fosforilacije proteinskih kinaza aktiviranih mitogenima i redoks osjetljivih transkripcijskih faktora kao što su nuklearni faktor-κB i aktivator protein-1. Stanice i tkiva neprestano su izloženi oksidansima koji se mogu stvarati ili endogeno (respiracija u mitohondrijima, NADPH oksidaza sustav koji je prisutan u fagocitima i epitelnim stanica, ksantin/ksantin oksidaza) ili egzogeno udisanjem zagađenog zraka ili dima cigarete. S obzirom da dim cigarete sadrži preko 4700 kemijskih sastojaka, te i katranska i plinovita frakcija sadrže slobodne radikale i druge oksidanse, pušenje cigarete glavni je čimbenik rizika za razvoj KOPB-a. Jedan dim cigarete sadrži preko 1014 slobodnih radikala. ROS kao što su superoksidni anion i hidroksilni radikal su nestabilne molekule s nesparenim elektronima moć ni su inicijatori oksidacijskog procesa. Posljedice oksidacijskog stresa u KOPB-u mogu se mjeriti pomoću biomarkera kao što su: a) hidrogenperoksid u izdahnutom zraku, b) otpušta nje ROS-a iz neutrofila, eozinofila i alveolarnih makrofaga u perifernoj krvi, c) aktivnosti MPO-a, EPO-a i ksantin/ksantin oksidaze u bronhoalveolarnom lavatu, te kao d) koncentracije F2-izoprostana, lipidnih peroksida (TBARS), CO i NO u izdahnutom zraku.

Izvorni jezik
Hrvatski, engleski

Znanstvena područja
Temeljne medicinske znanosti

POVEZANOST RADA