Naslov
Fauna cvrčaka kao vektori fitoplazme vinove loze na području Istre
(Fauna crickets as vectors of grapevine phytoplasmas in Istria)

Autori
Pribetić, Đanfranko

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Poljoprivredni fakultet u Osijeku

Mjesto
Osijek, Hrvatska

Datum
02.10

Godina
2009

Stranica
119

Mentor
Ivezić, Marija

Neposredni voditelj
Raspudić, Emilija

Ključne riječi
fauna cvrčaka ; cikade ; fitoplazme ; PCR
(Fauna crickets ; cikade fauna ; phytoplasma)

Sažetak
U uzgoju loze fauna cvrčaka predstavlja značajnu skupinu insekata. Od vektora fitoplazmi loze značajni su insekti koji se hrane iz floemskog tkiva biljaka kao što su cikade iz porodica: Cicadelidae, Coccidae, Fulgoridae i Psyilloidaea, a fitoplazme prenose na perzistentan način. Tijekom 2005. i 2006. godine u vinogradima Istre obavljena su istraživanja faune cvrčaka, florističkog sastava korova i biljaka domaćina fitoplazmi vinovoe loze. Istraživanja su obavljana na 11 lokacija u 10 vinograda. Sakupljanje cvrčaka obavljeno je entomološkom mrežom, pomoću žutih ljepljivih ploća, metodom udaraca i ekshaustorom. Sakupljeni cvrčci determinirani su pomoću binokulara i ključeva za determinaciju vrsta, dok je nazočnost fitoplazmi BN i FD utvrđivana pomoću molekularnih analiza (PCR, RFLP). Popis i determinacija florističkog sastav korova obavljao se neposredno u istraživanim vinogradima pomoću ključeva za determinaciju vrsta. Uzorci biljnog materijala za analizu PCR metodom uzimani su na temelju vizualnog pregleda i tipičnih simptoma koje izazivaju fitoplazme. Determinacija cvrčaka i molekularne analize obavljane su u Italiji u Istituto Sperimentale per la Viticultura – Conegliano. Tijekom istraživanja sakupljena su 243 uzorka insekata. Od navedenog broja u 207 uzoraka utvrđene su cikade iz 40 rodova. Popisom florističkog sastava korova utvrđeno je 105 vrsta iz 36 porodica. U navedeni popis uvrštene su i vrste Corylus avellana L i Clematis vitalba L, vrste koje su pokazivale znakove oboljenja fitoplazmi i nalazile su se neposredno uz istraživane vinograde. Nad istima je obavljena analiza na prisutnost fitoplazmi FD i BN. Molekularna istraživanja PCR metodom na prisustvo fitoplazmi FD i BN obavljena su nad 34 uzorka insekata i 22 biljna uzorka. Od navedenih uzoraka niti jedan uzorak insekata nije bio pozitivan na FD i BN. U lišću vinove loze sorte malvazija iz vinograda u Novigradu i Starićima utvrđena je fitoplazma BN. U uzorku lišća C. vitalba na lokaciji Barat utvrđena je fitoplazma FD – tip C. Rezultati provedenih istraživanja ukazuju da su u vinogradima Istre prisutne vrste cvrčaka koje su poznati vektori fitoplazmi vinove loze. Njihovo prisutsvo u vinogradima Istre predstavljaju potencijalnu opasnost u širenju fitoplazmi s obzirom da je BN pronađen na lozi, a FD na korovskoj vrsti C. vitalba.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Poljoprivreda (agronomija)

POVEZANOST RADA