Naslov
UTJECAJ TEHNOLOŠKIH PARAMETARA EKSTRAKCIJE NA MIKROBIOLOŠKU AKTIVNOST EKSTRAKATA HRVATSKOG PROPOLISA
(INFLUENCE OF TECHNOLOGICAL PARAMETERS OF THE EXTRACTION PROCESS ON MICROBIOLOGICAL ACTIVITY OF CROATIAN PROPOLIS’ EXTRACTS)

Autori
Karas, Ognjen

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad

Fakultet
Farmaceutsko-biokemijski fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
06.06

Godina
2008

Stranica
47

Mentor
Jug, Mario ; Kosalec, Ivan

Ključne riječi
Propolis kemotipa topole; ekstrakcijske tehnike; maceracija; ultrazvučna ekstrakcija; antimikrobna aktivnost
(Poplar type propolis; extraction techniques; maceration; ultrasonic extraction; antimicrobial activity)

Sažetak
Propolis je prirodna smolasta tvar koju skupljaju pčele medarice sa raznih biljaka ; u umjerenom pojasu glavni su izvor propolisa vrste roda Populus. Biološki učinak ekstrakata propolisa ovisi o uvjetima ekstrakcije. U ovom je radu ispitan utjecaj različitih čimbenika na učinkovitost ekstraktivnog postupka: tehnika ekstrakcije (maceracija i ultrazvučna ekstrakcija), vrsta ekstrakcijskog sredstva (etanol 80%, etanol 40%, voda), pH-vrijednost ekstrakcijskog sredstva (7 i 3), te temperatra (za ekstrakciju tehnikom maceracije ; 25 i 50°C). Učinkovitost ekstraktivne metode procijenjena je na temelju iskorištenja ekstrakcije i mikrobiološkog učinka dobivenih ekstrakata danog promjerom zone inhibicije rasta mikroorganizama i minimalnom inhibitornom koncentracijom. Iskorištenje ekstrakcije je definirano kao omjer mase suhog ekstrakta i mase droge uzete za ekstrakciju. Mikrobiološka je aktivnost ispitana metodom difuzije, kao metoda s cilindrima i metoda s diskovima, te metodom dilucije. Rezultati pokazuju da iskorištenje ekstrakcije, kao i mikrobiološki učinak dobivenih ekstrakata primarno ovisi o koncentraciji etanola u ekstrakcijskom sredstvu. Pri tome su iskorištenje postupka i antimikrobna aktivnost ekstrakata prema vrstama Pseudomonas aeruginosa i Candida albicans proporcionalni volumnom udjelu etanola u ekstrakcijskom sredstvu, dok ekstrakti 80- i 40 %-tnim etanolom ne pokazuju značajnu razliku u antimikrobnoj aktivnosti prema ispitanim Gram-pozitivnim bakterijskim vrstama (Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus). Maceracija pri povišenoj temperaturi rezultirat će većim iskorištenjem ekstrakcije, i izraženijim antimikrobnim učinkom vodenih ekstrakata prema Gram-pozitivnim bakterijskim vrstama. Zakiseljavanje ekstrakcijskog sredstva ne utječe značajno na iskorištenje ekstrakcije niti na mikrobiološku aktivnost ekstrakta, osim negativno na antifungalni učinak ekstrakata 40 %-tnim etanolom. Tehnikom maceracije i tehnikom ultrazvučne ekstrakcije dobivaju se ekstrakti jednake antimikrobne aktivnosti prema svim ispitanim vrstama, uz jednako iskorištenje ekstrakcije. U usporedbi s maceracijom, postupak ultrazvučne ekstrakcije znatno kraće traje, a temperatura pri kojoj se vrši postupak je značajno niža. Stoga se zaključuje je najučinkovitija metoda izolacije aktivnih komponenata propolisa ultrazvučna ekstrakcija 80 %-tnim etanolom kao ekstrakcijskim sredstvom, neovisno o pH.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Farmacija

POVEZANOST RADA