Naslov
Pojam i modeli novačenja u ribarstvu
(Recruitment and recruitment models in fishery science)

Autori
Slišković, Merica ; Jelić-Mrčelić, Gorana

Izvornik
Ribarstvo (1330-061X) 64 (2006), 2; 75-82

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Radovi u časopisima, članak, znanstveni

Ključne riječi
novačenje; reproduktivna stopa; stopa novačenja; modeli novačenja; populacija srdele; Jadransko more
(recruitment; reproduction rate; recruitment rate; recruitment models; population of sardine; the Adriatic Sea)

Sažetak
Uz pojedinačan rast jedinki i novačenje najviše doprinosi povećanju biomase ribljeg stoka. Stanje biomase srdele je vrlo osjetljivo na novačenje jer novaci predstavljaju relativno velik dio populacije, a srdela ima kratak životni vijek. Novačenje srdele u Jadranu imalo je svoj maksimum u razdoblju od 1983 do 1984 (9500 milijuna jedinki), a minimum u 1995 godini (1500 milijuna jedinki). Novačenje može biti neovisno o veličini stoka dok se ribolov razvija, ali je iskustvo pokazalo da mnoga ribarstva dođu do točke u kojoj novačenje opada zbog prelova. Brojčano veliki roditeljski stok ne daje veliki broj mladih, jer velika brojnost utječe na preživljavanje juvenilnih jedinki usljed kompeticije za hranom. To je uočeno u populaciji srdele u Jadranu u intervalu od 1984-1987 godine, kada je nešto veća biomasa stoka za mrijest rezultirala dvostruko manjim novačenjem i smanjenjem ukupne biomase. Prema dostupnim podacima od 1993 do 2000 nije bilo značajnijeg novačenja u populaciji srdele u Jadranu, što se odrazilo na veličinu biomase srdele. 2001 i 2002 godine opaženo je snažnije novačenje tj. obnavljanje populacije srdele. Postoje brojni matematički opisi odnosa stoka i novačenja među kojima se Beverton i Holt model i Rickerov model novačenja najviše koriste. Model novačenja Beverton i Holta pretpostavlja da ono ovisi o gustoći populacije. Rickerov model se bazira na pretpostavci da su svi resursi jednako podijeljeni između jedinki populacije, što ima za posljedicu da porast gustoće izaziva iscrpljivanje resursa. Ovaj model prikladan je za vrste koje migriraju na područja razmnožavanja, kao što je srdela.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Biotehnologija

POVEZANOST RADA