Naslov
Vezanje metalnih kompleksa na prirodne zeolite
(Removal of metalcomplexes by natural zeolites)

Autori
Šiljeg, Mario

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, magistarski rad

Fakultet
Fakultet kemijskog inženjerstva i tehnologije

Mjesto
Zagreb

Datum
24.04

Godina
2006

Stranica
95

Mentor
Cerjan Stefanović, Štefica

Ključne riječi
prirodni zeolit ; klinoptilolit ; ionska izmjena ; sorpcija ; krom ; kromovi kompleksi
(natural zeolite ; clinoptilolite ; ion exchange ; sorption ; chromium ; chromium complexes)

Sažetak
U radu je korišten prirodni zeolit , sa klinoptilolitom kao glavnom mineralnom komponentom, iz ležišta Donje Jesenje, Hrvatska. Nakon karakterizacije, uzorci zeolita su korišteni za uklanjanje kroma i kromovih metalo-kompleksnih spojeva iz vodenog medija. Predobrada zeolita sastojala se od uravnoteženja uzoraka sa 2M otopinom NaCl, pri temperaturi od 36 º ; ; C, tijekom 72 sata. Proces ionske izmjene proveden je statičkim postupkom, pri konstantnoj temperaturi i definiranoj veličini čestica uzoraka zeolita (<0, 63mm). Istražene su sorpcijske mogućnosti aktiviranog zeolita prema Cr3+- ionima, CrO42- ionima, te prema kromovim kompleksnim spojevima. Korišteni kromovi kompleksni spojevi bili su: kromov 3-metil-1-fenil-5-pirazolon (Neolan Orange G - C. I. 18744) i kromova 1- amino-2-naftol-4-sulfonska kiselina (Neolan Blue 2G - C. I. 14880). Praćenje procesa ionske izmjene, kao funkcije vremena, provedeno je određivanjem koncentracije izmjenjenih i na zeolit sorbiranih Cr3+ i CrO42- iona. Analizom eksperimentalno dobivenih podataka, određena je količina izmjenjenih i sorbiranih iona Cr3+ i CrO42- po gramu zeolita, te stupanj i kapacitet ionske izmjene. Rezultati su pokazali da se Cr3+ ioni izmjenjuju sa izmjenjivim ionima iz strukture zeolita, dok se CrO42- ioni sorbiraju na površinu i u pore zeolita. Nakon uspostavljanja ravnoteže između kromovih kompleksnih spojeva i uzoraka zeolita, dolazi do ionske izmjene isključivo Cr3+ iona koji potječu iz kompleksa sa slabijom jakošću veze metalnog kationa i anionskog liganda. Uzorci zeolita sa ionima kroma koji su ionskom izmjenom ušli u njegovu strukturu, su nadalje istraženi metodama praškaste Rendgenske difrakcije (XRD), skenirajuće elektronske mikroskopije(SEM) te rendgenske energetske displazivne analize (EDXR). Provedena je zatim je XANES (X-ray Absorption Near Edge Structure) analiza, kojom je nedvojbeno utvrđeno da su izmjenjeni kromovi kationi u strukturi zeolita u oksidacijskom stupnju 3+, te da su oktaedarski koordinirani. Rezultati EXAFS (X- ray Absorption Fine Structure) analize pokazali su da je svaki izmjenjeni kromov kation u strukturi zeolita povezan sa šest kisikovih atoma, koji se nalaze na jednakoj udaljenosti od metalnog kationa, koja iznosi 1, 97 Å ; ; .

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kemija

POVEZANOST RADA