Naslov
Molekularno-genetička analiza sindroma fragilnog kromosoma X
(Molecular genetic analysis of frahile X syndrome)

Autori
Zenić, Lucija

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad

Fakultet
Prirodoslovno-matematički fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
28.06

Godina
2004

Stranica
36

Mentor
Pavelić, Jasminka

Ključne riječi
sindrom fragilnog kromosoma X; gen FMR1; ponavljanja CGG; dinamična mutacija; protein FMRP; spolno-vezano nasljeđivanje; dijagnostika
(fragile X syndrome; FMR1 gene; CGG repeats; dynamic mutation; FMRP protein; X-linked iheritance; diagnosis)

Sažetak
Sindrom fragilnog kormosoma X vrlo je čest uzrok mentalne retardacije. Zbog X-vezanosti, bolesni muškarci imaju mnogo ozbiljniji fenotip nego žene. Sindrom je uzrokovan dinamičnom mutacijom koja uključuje produljenja ponavljanja CGG u 5'-netranslatiranoj regiji gena FMR1 (Xq27.3) kao i hipermetilaciju CpG-otoka promotora. Posljedica je utišavanje gena i odsutnost proteina FMRP. FMRP je RNA-vezujući protein. Sudjeluje u translaciji proteina, a u sinapsama regulira translaciju specifičnih mRNA dendrita. Sindrom karakterizira neobičan način nasljeđivanja. U ovom radu provela se molekularno-genetička analiza dvanaest osoba - od kojih su po tri članovi iste obitelji - među kojima su se javili simptomi fragilnog kromosoma X. Molekularna metoda uključuje lančanu reakciju polimerazom (PCR) i metodu bugačenja po Southernu, a temelji se na određivanju duljine slijeda CGG na 5'-kraju gena FMR1. Ukupna DNA izolirana je iz leukocita periferne krvi ispitanika. Lančanom reakcijom polimerazom umnožena je regija koja sadrži ponavljanja CGG, a proizvodi reakcije razdvojeni su elektroforezom u 2%-tnom gelu agaroze i 8%-tnom gelu poliakrilamida. Ova metoda služi za dokazivanje normalnih osoba. Uzorci DNA koji su bili suspektni na punu mutaciju umnoženi su modificiranom lančanom reakcijom polimerazom i analizirani hibridizacijom po SOuthernu. Metoda je mnogo osjetljivija i omogućava točnu detekciju mutacije. Uspješno je određen status svih ispitanika, a u pogođenim obiteljima uočen je obrazac spolno-vezanog nasljeđivanja sindroma fragilnog kromosoma X. Kod svih oboljelih osoba prijenos bolesti odvijao se preko majke.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Temeljne medicinske znanosti

POVEZANOST RADA