Naslov
Ekstrakcija Niobij(V) ksilenol oranž kompleksa
(Extraction of Niobium(V) Xylenol Orange Cpmplexes)

Autori
Gojmerac Ivšić, Astrid ; Crnogaj, Irena

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Sažeci sa skupova, sažetak, znanstveni

Izvornik
XVIII. hrvatski skup kemičara i kemijskih inženjera : Sažeci = Abstracts / Zrnčević, Stanka - Zagreb : Hrvatsko društvo kemijskih inženjera i tehnologa (HDKI) ; Hrvatsko kemijsko drustvo ; Hinus, 2003, 155-155

ISBN
953-6894-08-4

Skup
Hrvatski skup kemičara i kemijskih inženjera (18 ; 2003)

Mjesto i datum
Zagreb, Hrvatska, 16.02.2003. - 19.02.2003

Vrsta sudjelovanja
Poster

Vrsta recenzije
Nije recenziran

Ključne riječi
ekstrakcija; 1-fenil-3-hidroksi-2-metil-4-piridon; ksilenol oranž; niobij; spektrofotometrija
(ekstraction; niobium (V); xylenol orange)

Sažetak
Ksilenol oranž (XO) je kompleksometrijski indikator i može se primijeniti kao spektrofotometrijski reagens za određivanje mnogih metalnih iona. Zbog prisutnosti više kelatnih sustava i različitih kiselo-baznih svojstava molekule XO sustavi metal-XO su vrlo složeni, a podaci o sastavu nastalih kompleksnih vrsta su često kontradiktorni [1]. Apsorpcijski spektar kisele vodene otopine ksilenol oranža koja je žute boje ima maksimum pri 435 nm. Reakcijom niobija(V) i ksilenol oranža uz pH=2-3 nastaje crveno obojenje čiji intenzitet ovisi o sastavu standardne otopine niobija, a može se potaknuti zagrijavanjem ili dodatkom nekih kompleksirajućih tvari [2]. Reakciju niobija(V) i ksilenol oranža u sumporno kiseloj vodenoj otopini pospješuje dodatak 1-fenil-3-hidroksi-2-metil-4-piridona (HX). Nastali obojeni kompleks maksimalno apsorbira pri 568 nm. Kompleks se stvara postepeno, a zagrijavanjem se postiže ravnoteža kroz 10 min. Osjetljivost reakcije povećava se ekstrakcijom sa tetrafenilfosfonijevim (TPP) kloridom u kloroform. Bez dodatka HX kompleks Nb-XO se ne ekstrahira. Organski ekstrakt je ljubičasto obojen i maksimalno apsorbira pri 578 nm, a molarna apsorptivnost je reda 2×104 mol-1 dm3 cm-1. Maksimalna i konstantna apsorbancija organske faze za 3×10-5M Nb (V) postiže se kod pH = 3 uz c (XO) = 2, 63×10-5M i c(HX) = 2, 4×10-4M ako se za ekstrakciju koristi otopina TPP u kloroformu koncentracije 3×10-3M. Utvrđeno je da se niobij ekstrahira u obliku ionskog asocijata s dva negativna naboja u kojem je odnos komponenata Nb:HX:TPP = 1:1:2. Rezultati pokazuju da u navedenim uvjetima tantal ne reagira s XO, pa se proučeni ekstrakcijski sustav može primijeniti za spektrofotometrijsko određivanje niobija u prisutnosti tantala. [1] M.B.Gholivand, F.Bamdad and J.Ghasemi, Talanta 46 (1998) 875-884. [2] K.L.Cheng, B.L.Goydish Talanta 9 (1962) 987-995.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kemija

POVEZANOST RADA