Naslov
Polimorfizmi pon1 gena u kroničnoj opstrukcijskoj plućnoj bolesti
(Polymorphism of pon1 gene in chronic obstructive pulmonary disease)

Autori
Grdić Rajković, Marija

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Sažeci sa skupova, sažetak, znanstveni

Izvornik
Biochemia medica / Pašalić, Daria - Zagreb : Hrvatsko društvo za medicinsku biokemiju i laboratorijsku medicinu (HDMBLM), 2018, S30-S31

Skup
9. kongres Hrvatskog društva za medicinsku biokemiju i laboratorijsku medicinu

Mjesto i datum
Zagreb, Hrvatska, 09.05.2018. - 12.05.2018

Vrsta sudjelovanja
Pozvano predavanje

Vrsta recenzije
Domaća recenzija

Ključne riječi
paraoxonaza 1, KOPB
(paraoxonase 1, COPD)

Sažetak
Pon1 gen kodira enzim paraoksonazu 1 (PON1) koji se sintetizira u jetri te se nakon sinteze izlučuje u krv gdje se većim dijelom nalazi vezan na HDL. Enzim PON1 djeluje na različite supstrate te posjeduje organofos- fataznu, arilesteraznu i laktonaznu aktivnost. Mnoga istraživanja su pokazala da ovaj enzim u organizmu djeluje antiaterogeno i antioksidacijski. Enzimska kon- centracija i aktivnost pokazuju velike intraindividual- ne varijacije. Na koncentraciju i aktivnost djeluje cije- li niz negenskih čimbenika (primjerice dob, spol, pu- šenje, razna fiziološka i patološka stanja) kao i genski čimbenici (polimorfizmi u promotorskim, intronskim i kodirajućim regijama gena). Do danas je otkriveno preko 160 polimorfizama u pon1 genu od kojih su naj- više istraživana dva u kodirajućoj regiji Q192R i L55M. Polimorfizam Q192R rezultira različitom kinetikom hi- drolize supstrata dok L55M polimorfizam utječe na ra- zinu mRNA, koncentraciju i aktivnost enzima. U pro- motorskoj regiji gena najviše istraživani je polimorfi- zam -108C>T koji utječe na razinu genske ekspresije i posljedično na koncentraciju i aktivnost PON1. Kronična opstrukcijska plućna bolest (KOPB) je kom- pleksna bolest koja je rezultat djelovanja genskih i okolišnih čimbenika. Glavni etiološki čimbenik razvo- ja KOPB-a je pušenje no budući da svi pušaći ne ra- zvijaju KOPB čini se da genski čimbenici imaju važnu ulogu u razvoju i napredovanju ove bolesti. Enzim PON1 je u organizmu između ostalog lokaliziran i u Clara stanicama, endotelnim stanicama i stanicama alveolarnog epitela tipa 1 te se smatra da u tim stani- cama ima antioksidacijsku ulogu. Cilj provedenog istraživanja bio je utvrditi distribu- ciju polimorfizama Q192R, L55M i -108C>T te njiho- vu povezanost s paraoksonaznom i arilesteraznom aktivnošću u bolesnika s KOPB-om. U pacijenata s KOPB-om utvrdili smo sniženu enzimsku aktivnost PON1 te je različita distribucija spomenutih polimor- fizama jedan od mogućih razloga uočene promjene enzimske aktivnosti. Polimorfizmi pon1 gena određeni su PCR-RFLP me- todom, a enzimska aktivnost spektofotometrijskom metodom korištenjem dva različita supstrata, para- oksona i fenilacetata. Distribucija genotipova i alela Q192R i L55M polimor- fizama nije se razlikovala između kontrolne skupine ispitanika i ispitanika s KOPB-om. Za polimorfizam -108C>T, skupina bolesnika je imala značajno veću frekvenciju genotipa TT (43% vs 14% ; P = 0, 001) kao i alela T (64% vs 37% ; P < 0, 001) te značajno nižu fre- kvenciju genotipa CC (14% vs 38% ; P = 0, 002). Nada- lje, T alel [OR 3, 00 (95% CI 1, 79 – 5, 02) ; P < 0, 001] kao i TT [OR 8, 50 (95% CI 2, 83 – 25, 51) ; P < 0, 001 i CT ge- notip [OR 2, 43 (95% CI 1, 02 – 5, 78) ; P = 0, 045] pove- zani su s KOPB-om. U multivariantnom regresijskom modelu (prilagođenom na dob i spol) od tri ispitiva- na polimorfizma te pušačkog statusa, jedino se poli- morfizam -108C>T pokazao kao mogući dijagnostič- ki prediktor bolesti [OR 4, 12 (95% CI 1, 75 – 9, 70), P = 0, 001] s 85, 23% ispravno klasificiranih slučajeva. Na temelju provedenog istraživanja možemo za- ključiti da su genotip TT i CT kao i alel T povezani s KOPB-om te da je polimorfizam -108C>T jedan od mogućih prediktora ove kronične bolesti. Viša fre- kvencija TT genotipa i T alela koji se povezuju s ni- žom enzimskom koncentracijom i aktivnošću mogu djelomice rezultirati i doprinijeti sniženoj aktivnosti ovog antioksidacijskog enzima u bolesnika s KOPB- om.

Izvorni jezik
Hrvatski

POVEZANOST RADA