Naslov
Primjena revidirane liste simptoma psihopatije u hrvatskom pravosudnom i zdravstvenom sustavu – filozofska analiza
(Application of the psychopathy checklist-revised in the Croatian judicial and health system – a philosophical analysis)

Autori
Lukač, Matija

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Filozofski fakultet u Rijeci

Mjesto
Rijeka

Datum
23.03

Godina
2023

Stranica
124

Mentor
Luca Malatesti ; komentorica Vesna Šendula-Jengić

Ključne riječi
psihopatija ; Revidirana lista simptoma psihopatije (PCL-R) ; Robert Hare ; prednosti i nedostaci PCL-R-a u odnosu na ASPD i APD ; kaznena odgovornost psihopata ; stigmatizacija
(psychopathy, Psychopathy Checklist-Revised (PCL-R), Robert Hare, advantages and disadvantages of PCL-R over ASPD and APD, the legal responsibility of the psychopathic offender, stigmatization)

Sažetak
Ova disertacija donosi filozofsku analizu prednosti i nedostataka potencijalne implementacije Revidirane liste simptoma psihopatije (dalje u tekstu PCL-R), mjernoga instrumenta psihopatije (vrste antisocijalnog poremećaja ličnosti), autora Roberta Harea, u sferu hrvatskoga pravnoga i zdravstvenog aparata. Navedeni instrument opisuje konstrukt koji tvore pojedinci s antisocijalnim i kriminalnim namjerama uz karakterističan profil ličnosti koji uključuje impulzivnost, kao i deficit emocionalnoga te empatijskog rezoniranja. Argumentiram da PCL-R treba biti uveden u hrvatski pravni i zdravstveni sustav kao dopunski alat postojećim mjernim instrumentima. Preciznije, posrijedi je rafiniraniji instrument detekcije specifične kategorije antisocijalnih pojedinaca, predikcije antisocijalnoga ponašanja i recidivizma u odnosu na aktualno upotrebljavanu klasifikaciju DSM-a (antisocijalni poremećaj ličnosti (ASPD)), odnosno klasifikaciju MKB-a (asocijalni poremećaj ličnosti (APD)). Nadalje, PCL-R potiče globalni razvoj znanstvene paradigme koja uvelike doprinosi važnomu razvoju istraživanja funkcionalnih, neuroloških, pa čak i genetskih osobitosti psihopata. Stoga bi potencijalno usvajanje takvoga mjernog instrumenta omogućilo prijenos i integraciju znanstvenih spoznaja u klinički relevantne institucije. Argumentiram da unatoč uvriježenomu kliničkom pesimizmu o psihopatiji znanstvene spoznaje i konceptualna pojašnjenja povezana s uporabom PCL- R-a nude optimističniji pogled na tretman i ophođenje sa psihopatskim pojedincima. Ističem da se PCL-R ne može upotrebljavati za isključivanje pojedinaca iz procesa kaznene odgovornosti. Zapravo, tvrdit ću da su psihopati, usprkos bitnim kognitivnim i ponašajnim odstupanjima, čije je ishodište neurološka disfunkcionalnost, kazneno odgovorni pojedinci. Jednako tako, apostrofiram stigmatizaciju kao opasnost koju sa sobom nosi potencijalna implementacija PCL-R-a. Posljedično ističem da je riječ o konstruktivnome alatu koji opravdava svoje uvođenje u hrvatsku pravnu i zdravstvenu praksu kao dopunski alat.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Filozofija

POVEZANOST RADA