Naslov
Uloga i struktura fosfolipaze A2 iz otrova poskoka
(Function and structure of phospholipase A2 from nose-horned viper venom)

Autori
Klarica, Ivana

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, preddiplomski

Fakultet
Prirodoslovno-matematički fakultet

Mjesto
Split

Datum
23.09

Godina
2020

Stranica
31

Mentor
Šprung, Matilda

Ključne riječi
zmijski otrovi, fosfolipaza A2, amoditoksin A , poskok, Vipera ammodytes, presinaptička neurotoksičnost
(snake venoms, phospholipase A2, ammodytoxin A, nose-horned viper, Vipera ammodytes, presynaptic neurotoxicity)

Sažetak
Zmijski otrovi sadrţe veliki broj farmakološki aktivnih molekula koje uzrokuju štetne utjecaje a jedan od njih je fosfolipaza A2 (PLA2). PLA2 pripada skupini enzima koji hidroliziraju estersku vezu fosfolipida. Kod poskoka (Vipera ammodytes), najotrovnije europske zmije pronaĎene su tri toksične fosfolipaze nazvane Amoditoksini. Amoditoksini su izoenzimi koji dolaze u izoformi A, B i C. Primarna struktura sva tri izoenzima je vrlo slična meĎutim oni se razlikuju u toksičnosti. Najtoksičnija izoforma je Amoditoksin A (AtxA). AtxA je homodimer koji se sastoji od 122 aminokiselinska ostatka. Za formiranje kompleksa enzim-supstrat potreban je kofaktor Ca2+. AtxA osim enzimatske uloge posjeduje mehanizme pomoću kojih ostvaruje presinaptičku neurotoksičnost. Presinaptička neurotoksičnost omogućena je vezivanjem za specifične intracelularne i membranske proteine kao što su R180, R25, kalmodulin (CaM), humani faktor zgrušavanja X (hFXa) i mnogi drugi. Iako točan molekularni mehanizam djelovanja enzima nije potpuno razjašnjen pretpostavlja se da on prolazi kroz tri faze. Krajnji neurotoksični učinci dovode do ireverzibilne blokade otpuštanja acetilkolina. Najvaţniji aminokiselinski ostaci koji sudjeluju u presinaptičkoj neurotoksičnosti nalaze se u - heliksu, C-terminalnoj (YIRN regija, Phe124) i N-terminalnoj regiji (Phe24). Otrov poskoka osim što izaziva neurotoksične učinke uzrokuje i različite hemotoksične i citotoksične simptome. Najdjelotvorniji protuotrovi imaju polivalentna svojstva i neutraliziraju štetne učinke nekoliko vrsta zmija otrovnica.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kemija

POVEZANOST RADA