Naslov
Muzika kao aide-mémoire programa nematerijalnog kulturnog nasleđa: Pitanja reprezentacije, posedovanja, održivostii i espertize
(Music as aide-mémoire of the programme of intangible cultural heritage: The issues of representation, ownership, sustainability and expertise)

Autori
Ceribašić, Naila

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Poglavlja u knjigama, znanstveni

Knjiga
Savremena srpska folkloristika XI

Urednik/ci
Đorđević Belić, Smiljana ; Lajić Mihajlović, Danka ; Sikimić, Biljana

Izdavač
Udruženje folklorista Srbije, Univerzitetska biblioteka “Svetozar Marković”, Centar za kulturu “Vuk Karadžić”, Naučno-obrazovno kulturni centar “Vuk Karadžić”

Grad
Beograd : Loznica : Tršić

Godina
2022

Raspon stranica
81-96

ISBN
978-86-7301-178-3

Ključne riječi
nematerijalno kulturno nasleđe, domen, muzika, reprezentacija, posedovanje, održivi razvoj, intelektualna svojina, turizam, ekspertiza, etnomuzikologija
(intangible cultural heritage, domain, music, representation, ownership, sustainable development, intellectual property, tourism, expertise, ethnomusicology)

Sažetak
Uneskova Кonvencija o očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa identifikuje pet različitih domena nasleđa koji su, međutim, tek jedan od formalno-tehničkih kriterijuma za razvrstavanje i lakše snalaženje u eksponencijalno rastućim listama i bazama nasleđa. Ovaj članak oponira takvom pristupu. Кorisno je razumeti različite prirode, istorije i društvene dinamike, uključujući i politike i prakse očuvanja ovog ili onog Uneskovog „domena” ili „subdomena” kako unutar tako i nezavisno od Uneskovog programa. To se naročito odnosi na muzičke tradicije koje, zahvaljujući svojim zasićenim istorijskim i savremenim ispoljavanjima u društvenoj sredini, uključujući i prakse očuvanja, predstavljaju svojevrsni aide-mémoire za Uneskov program u celini. Jedna od naučenih lekcija tiče se usidrenosti muzike u društvenom životu: njene reprezentacije i njene reprezentativnosti, iskustva muzike u živom izvođenju i putem snimka, uvreženog korišćenja muzike kao polja društvenih identifikacija i samoidentifikacija, te kapaciteta muzike da supstancijalno doprinese ljudskom rastu, što pokazujem na primeru mesta i uloge muzike u doba pandemije. Druga muzička pouka tiče se posedovanja i vlasništva nad nematerijalnim nasleđem, što autorica analizira na primeru rasprave oko upisa i čina upisa rege (reggae) muzike na međunarodnu Reprezentativnu listu. Treća zbirka muzičkih akumuliranih iskustava odnosi se na pitanja održivog razvoja u pogledu uključivanja nosilaca nasleđa u ekonomsku preraspodelu, što je naročito prisutno u dugovečnim nedoumicama oko intelektualnog vlasništva i putanjama koje nudi muzički iskustveni turizam. Četvrti pak fond pouka daju bogata etnomuzikološka iskustva preplitanja u užem smislu naučnog i primenjenog rada, te tesne saradnje s nosiocima tradicije kao znalcima i arbitrima, što, uostalom, stoji kao bazični princip ukupnog Uneskovog programa nematerijalnog nasleđa. // The Convention for the Safeguarding of the Intangible Cultural Heritage identifies five domains of ICH, which are, however, taken mainly as a formal and technical criterion for classification and easier navigation in exponentially growing heritage lists and databases. This article opposes such an approach. It is useful to understand the different natures, histories and social dynamics, including policies and practices of safeguarding this or that “domain” or “subdomain” of ICH, both within and independently of the UNESCO’s programme. This is especially true of musical traditions which, thanks to their saturated historical and contemporary manifestations in the social environment, including safeguarding practices, represent a kind of aide-mémoire for the ICH programme as a whole. One of the lessons learned from music concerns the anchoring of music in social life – its representation and its representativeness, the experience of live and recorded music, the common use of music as a field of social identification and self-identification, and the capacity of music to contribute to human growth ; it is exemplified in the paper by the place and role of music in the time of the pandemic. The second musical recommendation concerns the ownership and authority over intangible heritage, which is depicted by the example of the debate leading to the inscription, and the act of inscription of reggae music on the UNESCO’s Representative List. The third collection of accumulated musical experiences relates to the issues of sustainable development in terms of involving heritage bearers in economic redistribution, what is especially present in long-standing discussions on intellectual property rights, and in the paths offered by musical experiential tourism. The fourth corpus of useful music-related observations consists of rich ethnomusicological experiences of intertwining scholarly research and applied work, and their close cooperation with tradition bearers as experts and arbiters, what, after all, makes the basic principle of the entire programme of intangible cultural heritage.

Izvorni jezik
Ostalo

Znanstvena područja
Znanost o umjetnosti, Etnologija i antropologija

POVEZANOST RADA