Naslov
Zaštitno arheološko istraživanje sjeverne građevine Dioklecijanove palače, ul. Dominisova 5
(Rescue archaeological research the northern building of Diocletian's Palace, Dominisova Street 5)

Autori
Katunarić Kirjakov, Joška-Tea

Vrsta, podvrsta
Ostale vrste radova, rukopis

Godina
2018

Ključne riječi
Dioklecijanova palača ; arhitektonski elementi ; kasna antika ; srednji i kasni srednji vijek ; skeletni ukopi
(Diocletian's palace ; architectural elements ; late antiquity ; middle and late middle times ; skeletal burials)

Sažetak
Zaštitna arheološka istraživanja u Dominisovoj 5, unutar sjeverozapadnog dijela Dioklecijanove palače, provedena su prije građevinskih adaptacije privatne kuće u njenom istočnom dijelu, odnosno sektoru 1. Kuća u Dominisovoj 5 je pučka kuća građena tijekom 18.st. Istočni zid kuće na kojem su vidljive brojne pregradnje inkorporirao se unutar kasnoantičkih struktura, odnosno trijema objekta koji se nalazio u sjeverozapadno dijelu Dioklecijanove palače. Na vanjskom licu zida očitavaju se antički kameni piloni 007 i 008 i nadgrađe s istaknutom simom te zid i luk građeni u opus mixtu. Južni zid kuće naslanja se na kasnoantički luk s profiliranim nadgrađem koji uokviruje današnju javnu česmu. Na zidovima unutar same kuće pokazali su se dijelovi kasnoantičkih pilona i lukova koji korespondiraju s kasnoantičkim arhitektonskim elementima na vanjskom licu zida. Arhitektonski elementi su otklesani u širini zidova kuće kako bi se dobio veći životni prostor. Perimetralni zidovi kuće su temeljeni na rimskom antičkom stilobatu i dva pilona koji su zidani od velikih pravilno obrađenih kamenih klesanaca posloženih u blokove veličine 100 do 150cm x 49-50 x 50cm. Blokovi u savršenom redu liježu jedan na drugi. Cijela kasnoantička struktura leži na temelju koji je iste širine kao i stilobat. Na tjemenu drugog bloka stilobata gledajući od sjevera uklesan je profilirani kvadrat. Na zapadnom licu drugog bloka prvog reda stilobata se nalazi klesarska oznaka slovo B. Izvorna kasnoantička hodna površina SJ 009 sjevernog dijela Dioklecijanove palače rasprostire se pri dnu prvog reda blokova stilobata po cijeloj površini sektora. Datira se u vrijeme izgradnje palače krajem 3. i početkom 4.st. Kulturni slojevi pod njom, SJ 010 do 013, pripadaju vremenu prije i za vrijeme izgradnje Dioklecijanove palače. Slojevi iznad kasnoantičke podnice, SJ 001 do 008, su slojevi kasnoantičkog, srednjevjekovnog i novovjekovnog života u palači, odnosno slojevi nasipa, podnica i kamenog popločanja. U sloju SJ 006 registrirano je pet grobnih konstrukcija G 1-5 napravljenih od priklesanih kamenih ploča i tegula koje su postavljene kao obložnice, podložnice i poklopnice. Grob muške odrasle osobe G 1 ležao je na stilobatu, a višestruki loše sačuvani dječji ukopi G 2 do 4 uz pilon 008. Ukopi G1, 4 i 5 nalazili su na istom nižem nivou kulturnog sloja, a nad njima su bili ukopi G 2 i 3. Kao prilog u grobu G1 pronađen je keramički pršljen za vreteno, a u G 2 i 5 po jedna staklena kuglica uz željeznu pločicu, čavle i ulomke keramike. Uokolo grobova vidljivi su tragovi gorenja. Po načinu ukopa te prilozima grobovi bi se mogli datirati i u kasno antičko ili ranosrednjovjekovno razdoblje. Pouzdaniju dataciju dati će, svakako, analiza C14.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Arheologija

POVEZANOST RADA