Naslov
Sinteza novih aril-supstituiranih 1,2,3-triazolnih derivata purina i purinskih bioizostera
(The sythesis of new aryl-susbstituted 1,2,3- triazole purine and purine bioisosteres)

Autori
Forjan, Elizabeta

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, preddiplomski

Fakultet
Fakultet kemijskog inženjerstva i tehnologije

Mjesto
Zagreb, Hrvatska

Datum
15.09

Godina
2021

Stranica
42

Mentor
Raić-Malić, Silvana

Neposredni voditelj
Piškor, Martina

Ključne riječi
„zelena“ kemija, eutektička otapala, mehanokemijska sinteza, ferocen, bioizosteri purina, bioizosteri pirimidina, 1, 2, 3-triazoli, Huisgenova 1, 3-dipolarna cikloadicija
(˝green˝ chemistry, deep eutectic solvents, mechanochemical synthesis, ferrocene, purine bioisosteres, pyrimidine bioisosteres, 1, 2, 3-triazoles, Huisgen 1, 3-dipolar cycloaddition)

Sažetak
Proteklih godina, sve se više koriste načela „zelene“ kemije u sintezi novih biološki aktivnih spojeva. Značajnu važnost u zelenoj kemiji imaju zelena eutektička otapala te mehanokemijska sinteza jer smanjuju uporabu toksičnih hlapljivih organskih otapala. U ovom radu opisana je sinteza novih 1, 1'-disupstituiranih ferocenskih derivata purinskih i pirimidinskih bioizostera (13-23), kao spojeva s potencijalnim antitumorskim djelovanjem. U tu svrhu pripravljen je 1, 1'- bis(azidometil)ferocen (1) iz 1, 1'- ferocendimetanola. Nadalje, pripravljeni su N- propargilirani derivati purinskih bioizostera (2- 8) te pirimidinskih bioizostera (9-12). Reakcijom 1, 3-dipolarne cikloadicije 1, 1'- bis(azidometil)ferocena i odgovarajućih terminalnih alkina (2-12) dobiveno je jedanaest različitih ferocenskih derivata purinskih (13-19) i pirimidinskih (20-23) bioizostera. Reakcija 1, 3- dipolarne cikloadicije katalizirane bakrom provedena je na četiri različita načina ; u metanolu uz bakrov (II) acetat kao katalizator, u zelenim eutektičkim otapalima D-sorbitol/urea/ NH4Cl te kolin klorid/glicerol uz bakrov (I) jodid kao katalizator te mehanokemijski uz bakrovim (II) acetatom kao katalizatorom. Kao bolja metoda provođenja reakcije 1, 3-dipolarne cikloadicije za navedene spojeve pokazala se mehanokemijska sinteza. Strukture spojeva potvrđene su 1H i 13C NMR spektroskopijom, a biološka ispitivanja novosintetiziranih spojeva (13-23) su u tijeku.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kemija

POVEZANOST RADA