Naslov
Provjera Higginsove teorije neusklađenoga pojma o sebi adolescenata u odnosu na očekivanja roditelja i vršnjaka
(Self discrepancy in adolescents as a function of parents' and peers' expectations)

Autori
Stamać Ožanić, Marija

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Filozofski fakultet / Odsjek za psihologiju

Mjesto
Zagreb

Datum
24.02

Godina
2020

Stranica
188

Mentor
Kamenov, Željka

Ključne riječi
teorija neusklađenog pojma o sebi ; realno ja ; idealno ja ; traženo ja ; depresivnost ; socijalna anksioznost ; samokompetentnost ; samosviđanje
(self-discrepancy theory ; actual self ; ideal self ; ought self ; depression ; social anxiety ; self-competence ; self-liing)

Sažetak
Neusklađeni pojam o sebi povezan je s različitim psihičkim poteškoćama poput depresije i anksioznosti te spoznaje u tom području imaju značajne doprinose unutar savjetodavne i kliničke prakse. Od kraja 20. stoljeća provedena su mnoga istraživanja te su rezultati vezani uz povezanost neusklađenosti u realnom i idealnom ja s depresivnošću prilično jednoznačni. No, rezultati o povezanosti neusklađenosti u realnom i traženom ja sa socijalnom anksioznošću daju kontradiktorne nalaze. Znatno je manje radova koji tu vezu potvrđuju, a dio daje suprotne rezultate koji ukazuju na to da je ta neusklađenost više vezana uz depresivnost nego uz socijalnu anksioznost. Kako još uvijek postoji znatan broj radova koji tu vezu potvrđuju, te je uočeno da postoje velike razlike u definiranju značajnog drugog u odnosu na kojeg se procjenjuje traženo ja, provedeno istraživanje razjašnjava nedosljednosti u dosadašnjim spoznajama. Cilj istraživanja bio je ustanoviti postoji li razlika u vezi neusklađenog realnog ja i traženog ja s depresivnošću i anksioznošću ovisno o tome tko je značajni drugi – roditelj ili vršnjak. Pretpostavljeno je da je samokompetentnost posredujuća varijabla u vezi između neusklađenosti u realnom i traženom ja od strane roditelja i depresivnosti te samosviđanje u vezi između neusklađenosti u realnom i traženom ja od strane vršnjaka i socijalne anksioznosti. Istraživanje je provedeno na uzorku od 543 srednjoškolca iz Zagreba i Zagrebačke županije korištenjem upitnika za mjerenje depresivnosti, socijalne anksioznosti, neusklađene slike o sebi i samopoštovanja. Postavljene hipoteze testirane su korištenjem stupnjevite regresijske analize i medijacijske analize. Nalazi istraživanja potvrđuju pozitivne povezanosti između svih neusklađenosti i psihičkih poteškoća, kao i između dviju dimenzija samopoštovanja, a negativne između neusklađenosti i poteškoća s dimenzijama samopoštovanja. Pokazalo se da su neusklađenost u realnom i idealnom te traženom ja od strane roditelja značajne odrednice depresivnosti uz samokompetentnost kao posredujuću varijablu. Neusklađenost u realnom i traženom ja od strane vršnjaka značajna je odrednica socijalne anksioznosti, a još je značajnija u predikciji socijalne anksioznosti neusklađena realna i idealna slika o sebi uz posredujuću varijablu samosviđanja.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Psihologija

POVEZANOST RADA