Naslov
Usporedba genetski divergentnih genotipova pšenice na osnovi porijekla i RAPD markera
(Comparison of genetically divergent wheat genotypes based on pedigree records and RAPD markers)

Autori
Marić, Sonja

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Agronomski fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
30.04

Godina
2002

Stranica
84

Mentor
Kozumplik, Vinko

Ključne riječi
pšenica (Triticum aestivum L.) ; genetska divergentnost ; morfološka svojstva ; koeficijent srodstva ; molekularni markeri ; RAPD
(wheat (Triticum aestivum L.) ; genetic diversity ; morphological traits ; coefficient of parentage ; molecular markers ; RAPD)

Sažetak
U radu su ispitivana tri načina utvrđivanja genetske divergentnosti kultivara i linija pšenice. Analizirana je divergentnost na osnovu morfoloških svojstava, na osnovu pedigre podataka i na osnovu RAPD markera. Ciljevi ovoga istraživanja bili su (1) usporediti procjene genetske divergentnosti dobivene različitim načinima utvrđivanja ; (2) ispitati postojanje genetske divergentnosti unutar ispitivanih kultivara i linija pšenice pomoću RAPD markera ; (3) analizirati mogućnost korištenja RAPD markera za procjenu genetske divergentnosti pšenice. U ispitivanje je uključeno 14 kultivara i linija pšenice iz dva oplemenjivačka centra, Poljoprivrednog instituta iz Osijeka i Instituta za oplemenjivanje i proizvodnju bilja (danas Bc institut) iz Zagreba. Za svaki su kultivar ispitivana 4 seta od po 10 individua (3 seta za kultivare Žitarka i Tina). Za RAPD analizu korišteno je 36 primera od kojih je 14 bilo polimorfno. U morfološku analizu uvršteno je 12 kvantitativnih i kvalitativnih svojstava pšenice. Pedigre podaci ispitivanih kultivara i linija sastavljeni su do 7 generacija predaka. Genetska udaljenost izračunata je za RAPD podatke i morfološka svojstva, a na osnovu pedigrea izračunat je koeficijent srodstva. Obavljena je analiza skupina na osnovu koje su sastavljeni dendrogrami, te je napravljena i 2D PcoA. Na osnovu genetske udaljenosti za molekularne podatke obavljena je i analiza molekularne varijance (AMOVA), te su izračunate Φ st vrijednosti. Unutar i između dviju grupa ispitivanih kultivara i linija postojala je genetska divergentnost koja je utvrđena sa sva tri načina ispitivanja. RAPD markeri pokazali su visoku razinu polimorfizma između svih ispitivanih kultivara i linija pšenice (341 polimorfni band), te su otkrili značajnu divergentnost unutar ispitivanih kultivara i linija pšenice. RAPD metoda se pokazala uspješnom i za razlikovanje visoko srodnih kultivara pšenice. Između triju načina utvrđivanja genetske divergentnosti nije pronađena značajna korelacija, a RAPD metoda se pokazala efikasnijom za otkrivanje divergentnosti između ispitivanih kultivara i linija u odnosu na analizu koeficijenta srodstva i morfoloških osobina.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Poljoprivreda (agronomija), Biotehnologija

POVEZANOST RADA