Naslov
Termodinamika kompleksiranja kationa zemnoalkalijskih metala s fluorescentnim derivatom kaliks[4]arena
(Thermodynamics of complexation of alkaline- earth metal cations by a fluorescent phenathridine- based calix[4]arene derivative)

Autori
Usenik, Andrea

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, diplomski

Fakultet
Prirodoslovno-matematički fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
27.09

Godina
2019

Stranica
60

Mentor
Tomišić, Vladislav

Neposredni voditelj
Leko, Katarina

Ključne riječi
fluorescencija ; kaliksareni ; receptori kationa ; solvatacija ; termodinamika
(calixarenes ; cation receptors ; fluorescence ; solvation ; thermodynamics)

Sažetak
Sustavno je istraženo kompleksiranje kationa zemnoalkalijskih metala s derivatom kaliks[4]arena koji na donjem obodu posjeduje dvije fluorescentne fenantridinske podjedinice i dva supstituenta s tercijarnim amidnim skupinama, koji zajedno čine efikasno vezno mjesto za katione. U svrhu detaljnijeg proučavanja utjecaja otapala na ravnoteže procesa kompleksiranja, provedena su istraživanja reakcija u acetonitrilu, metanolu i etanolu. Kompleksiranje je istraženo spektrofotometrijskim, fluorimetrijskim te izotermnim mikrokalorimetrijskim izravnim i kompeticijskim titracijama. Određene su konstante stabilnosti nastalih kompleksa (i iz njih izračunane odgovarajuće standardne reakcijske Gibbsove energije) te standardne reakcijske entalpije i entropije. Proučavani kaliksaren pokazuje iznimno velik afinitet prema zemnoalkalijskim kationima u acetonitrilu, daleko manji u etanolu te još manji u metanolu. U acetonitrilu termodinamički je najstabilniji kompleks s Ca2+, dok u metanolu i etanolu najveća konstanta stabilnosti odgovara kompleksu sa Sr2+. Razlike u afinitetima za vezanje kationa uglavnom su posljedica različite solvatacije vrsta prisutnih u otopini i kompatibilnosti veličine kationa i veznog mjesta liganda. U acetonitrilu su u svim slučajevima i entalpijski i entropijski doprinos standardnoj reakcijskoj Gibbsovoj energiji povoljni, dok su u metanolu i etanolu reakcije kompleksiranja endotermne i entropijski kontrolirane. Istraživani ligand pokazao se vrlo efikasnim i osjetljivim fluorescentnim receptorom za Ca2+ i Sr2+ u acetonitrilu.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kemija

POVEZANOST RADA