Naslov
Multirezistentne bakterije
(Multiresistant bacteria)

Autori
Bedenić, Branka ; Sardelić, Sanda ; Vranić-Ladavac, Mirna

Izvornik
Acta medica Croatica (1330-0164) 69 (2015), 3; 211-216

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Radovi u časopisima, članak, znanstveni

Ključne riječi
multirezistentne bakterije, beta-laktamaze proširenog spektra, karbapenemaze, rezistencija, meticilin-rezistentni stafillokok
(multiresistant bacteria, extended-spectrum beta-lactamases, carbapenemases, resistance, methicillin-resistant Staphylococcus aureus)

Sažetak
U najvažnije multirezistentne bakterije koje predstavljaju terapijski problem ubrajamo enterobakterije pozitivne na β-laktamaze proširenog spektra (ESBL), plazmidne AmpC β- laktamaze i karbapenemaze, karbapenemaza pozitivni Acinetobacter baumannii i Pseudomonas aeruginosa, meticilin-rezistentan Staphylococcus aureus, penicilin–rezistentni Streptococcus pneumoniae te vankomicin-rezistentni enterokok. β-laktamaze proširenog spekta razgrađuju oksimino cefalosporine i aztreonam, najčešće se pojavljuju u izolatima enterobakterija, a kodirane su na prenosivim plazmidima koji često sadržavaju i gene rezistencije na ne-β-laktamske antibiotike. Plazmidne AmpC β-laktamaze su nastale prijenosom kromosomskog ampC gena na plazmid enterobakterija. Te β-laktamaze uzrokuju rezistenciju na peniciline, cefalosporine prve, druge i treće generacije te kombinacije β-laktama i inhibitora β-laktamaza. Enterobakterije mogu razviti rezistenciju na karbapeneme uslijed hiperprodukcije β-laktamaza proširenog spektra ili plazmidnih AmpC β-laktamaza u kombinaciji s gubitkom porina vanjske membrane ili zbog produkcije karbapenemaza iz grupe A (KPC, IMI, NMC, SME), B (metalo-β-laktamaza iz VIM, IMP i NDM serije) ili D (OXA-48 β-laktamaze). Karbapenemaze koje se nalaze u Acinetobacter spp. pripadaju molekularnoj klasi A (KPC), B (VIM, IMP, SIM, NDM) ili D (OXA enzimi). Najčešći mehanizam rezistencije na karbapeneme je produkcija OXA-enzima, ali i drugi mehanizmi su često uključeni, poput gubitka porina vanjske membrane ili pojačane aktivnosti efluks pumpi. Rezistencija na karbapeneme u P. aeruginosa nastaje najčešće zbog produkcije metalo-β- laktamaza iz VIM, IMP, GIM, SPM i NDM serije, gubitka porina vanjske membrane ili pojačane aktivnosti MexAB ili MexCD pumpi. U S. aures rezistencija na meticilin nastaje zbog stjecanja mecA gena koji kodira penicilin vežući protein PBP2a. Ekspresija PBP2a dovodi do rezistencije na sve β-laktame uključujući cefalosporine (s izuzetkom ceftarolina ili ceftobiprola) i karbapeneme. Pneumokoki rezistentni na penicilin vrlo su često rezistentni i na cefalosporine te antibiotike iz drugih skupina pa predstavljaju terapijski problem u invazivnim infekcijama. Najvažniji problem u enterokokoka je pojava rezistencije na vankomicin

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Temeljne medicinske znanosti

POVEZANOST RADA