Naslov
Sinteza biološki aktivnih bis-triazolilnih dimera purina
(Synthesis of biologically active bis-triazolyl dimers of purine and purine isosteres)

Autori
Stipaničev, Nikolina

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, diplomski

Fakultet
Fakultet kemijskog inženjerstva i tehnologije

Mjesto
Zagreb

Datum
12.07

Godina
2017

Stranica
58

Mentor
Raić-Malić, Silvana

Neposredni voditelj
Bistrović, Andrea

Ključne riječi
bis-1, 2, 3-triazoli ; purinski izosteri ; azid-alkin cikloadicija
(bis-1, 2, 3-triazoles ; purine isosters ; azide-alkyne cycloadition)

Sažetak
Cilj ovog rada bila je sinteza novih potencijalno biološki aktivnih 1, 4-disupstituiranih bis-1, 2, 3- triazolilnih dimera 6-supstituiranih-7- deazapurina (6a–6d, 8a–8d, 9a–9d) i 6- supstituiranih purinskih analoga (11a–11d, 13a– 13d, 15a, 15c, 15d). Purinski spojevi su alkiliranjem s 1, 2- dibrometanom prevedeni u N- brometilne derivate (2a–2e), iz kojih su potom nukleofilnom supstitucijom priređeni odgovarajući azidi (3a– 3e). Bis-triazolni derivati pripravljeni su "click" reakcijom, azid-alkin cikloadicijom kataliziranom bakrom(I), između odgovarajućeg azida i 4 različita terminalna dialkina. Reakcije dobivanja bis-1, 2, 3- triazolilnih dimera provedene su u različitim uvjetima: primjenom ultrazvuka, klasičnom sintezom pri sobnoj temperaturi te uporabom dušikovog liganda, N, N- diizopropiletilamina (DIPEA). Rezultati pokazuju da klasični sintetski pristup i uporaba dušikovog liganda pogoduju stvaranju mono- 1, 2, 3-triazolilnog alkina (7b, 7d, 12a–12c, 14b, 14c, 16a, 16c, 16d) te da se primjenom ultrazvuka postiže veća selektivnost i znatno skraćuje reakcijsko vrijeme. Konačno, amino-derivati bis-1, 2, 3-triazolilnih purinskih dimera (11a–11d, 13a– 13d, 15a, 15c, 15d) priređeni su u mikrovalnom reaktoru supstitucijom halogenog atoma na purinskim bazama odgovarajućim aminom uz primjenu vode kao otapala. Strukture svih priređenih spojeva potvrđene su 1H i 13C NMR spektroskopijom te masenom spektrometrijom.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kemija

POVEZANOST RADA