Naslov
Značenje ventilacionih oštećenja u invalidskih umirovljenika
(Importance of ventilation damage in retired invalid persons)

Autori
Janžek, Jasna ; Mimica, Milorad

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Radovi u zbornicima skupova, cjeloviti rad (in extenso), znanstveni

Izvornik
Zbornik radova "Documenta 1975" - IV Jugoslovenski kongres medicine rada / Savez lekarskih društava SFR Jugoslavije i Udruženje za medicinu rada SFR Jugoslavije - Beograd : Galenika, 1975, 321-322

Skup
IV Jugoslovenski kongres medicine rada

Mjesto i datum
Beograd, Jugoslavija, 08.06.1975. - 13.06.1975

Vrsta sudjelovanja
Predavanje

Vrsta recenzije
Domaća recenzija

Ključne riječi
umirovljenici; invalidski; oštećenja; ventilaciona; značenje
(people; retired; invalid; damage; ventilation; importance)

Sažetak
Brojna epidemiološka i kliničko-eksperimentalna ispitivanja o prevalenciji kronične respiratorne bolesti ukazuju na njeno značenje u populaciji uopće. Ovim radom željeli smo prikazati u kojoj se prevalenciji kronična nespecifična bronhopulmonalna bolest javila u jednoj grupi invalidskih umirovljenika i usporediti je s kontrolnom skupinom sličnih dobnih i regionalnih osobina. Uzorak se sastojao od 100 invalidskih umirovljenika (50 muškaraca i 50 žena) sa područja SR Hrvatske, umirovljenih 1971. godine i 100 ispitanika komparabilne grupe, koja je formirana iz populacije stanovnika sa različitih područja SR Hrvatske, odabranih s ciljem da odgovaraju grupi invalida rada po regionalnoj pripadnosti, dobi i spolu. Dob muških ispitanika kretala se u rasponu od 48—58. godine. Žene su bile mlađe, s rasponom godina od 43—53. godina. Respiratorna bolest je dijagnosticirana na temelju fizikalnog pregleda i jednostavnih ventilacijskih testova. Funkcionalnim mjerenjem pluća određene su vrijednosti forsiranog vitalnog kapaciteta (FVC), forsiranog ekspiratornog volumena u prvoj sekundi (FEVi) i odnos forsiranog ekspiratornog volumena u prvoj sekundi prema forsiranom vitalnom kapacitetu (Tiffeneau test-TT). Ispitanike koji nisu bili »idealno zdravi«, označili smo kao »respiratorno suspektno bolesni«, a imali su barem dva od slijedećih nalaza: hronhitičan šum, FVC i FEVi manje od 90% od očekivanih normi i TT niži od 70°/o. Ispitanici kategorizirani u grupu »respiratorno sigurno bolestan« zadovo¬ljavali su barem tri od kriterija: jasno pozitivan bronhitičan šum, vrijednosti FVC i FEVi manje od 80°/o od očekivanih normi, a TT niži od 60%. Obrada podataka vršena je na taj način što se iz nađenih frekvencija navedenih parametara izračunavala a njihova stopa prevalencije u grupi invalida i u kontrolnoj skupini. Također, određena je aritimetčka sredina i standardna devijacija odnosa FVC i FEVi, izražene u postocima norme i aritmetička sredina i standardna devijacija odnosa FEVi/FVC. Značajnost razlika između proporcija i aritmetičkih sredina ispitana je pomoću T- teksta za velike i male uzorke. Rezultati Bronhitični šum bio je statistički značajno češći u invalida rada (P0, <0, 1).  Prevalencije FVC i FEVi (90% i 80%) bile su više u skupini invalida nego u kontrolnoj grupi. Razlike koje su se odnosile na FEVi (90% i 80°/o) i FVC 90% bile su statistički značajne (P<0, 01 za FEVi, P<0, 05 za FVC). Patološki nalaz odnosa FEVi/FVC bio je nešto češći u invalida. Prevalencija »respiratorno suspektno bolesnih« bila je dva puta češće nađena u grupi invalida rada (P<0, 05), a »sigurno bolsnih« četiri puta češće. Prevalencija sadašnjih i bivših pušača i teških pušača, pokazuje da praktički nema razlike u navici pušenja između ispitivane i kontrolne grupe. Promatrali smo i prevalencije istih parametara u grupi invalida rada i kontrolnoj skupini, posebno u žena i muškaraca. Žene kontrolne grupe bile su češće pušači od žena invalida, ali ne statistički značajno. Analizirajući iste para¬metre mogli smo uočiti višu prevalenciju patoloških parametara u grupi invalida. Statistički su značajne razlike za FVC i FEVi (P<0, 01). I u muškaraca su prevalencije svih funkcionalnih patoloških nalaza redovito više u skupini invalida. Međutim, razlike Su male pa nisu statistički značajne. Bronhitični šum nađen je statistički značajnije češće u grupi invalida rada (P <1 0.01). Time bismo, vjerojatno, mogli objasniti i statistički značajno veću učestalost »respiratorno suspektno bolesnih« među invalidima rada. Razlika je bila statistički značajna na razini od 5%. Prevalencija pušača bila je nešto veća u skupini invalida ali statistički neznačajno. Aritmetičke sredine i standardne devijacije FVC i FEVi u postocima norme, kao i odnos FEVi/FVC, u muškaraca i žena obje ispitivane skupine pokazuju, također, da su vrijednosti svih testova bile niže u grupi invalida rada. U muškaraca razlike nisu bile statistički značajne, a u žena su razlike procentualnih vrijednosti FVC i FEVi dostigle statističku signifikantnost (P<0, 01). Cilj ovog rada bio je da se prikažu prevalencije fizikalnog nalaza na plućima i nekih ventilacijskih testova u grupi invalida rada i usporediti ih s prevalencijama istih parametara jedne kontrolne skupine. Naši rezultati upućuju na zaključak da se u invalida rada može očekivati najmanje dva puta više osoba s ventilacionim smetnjama koje odgovaraju kroničnoj nespecifičnoj bronhopul- monalnoj bolesti, nego što se može očekivati u odgovaraj ućooj grupi radne po¬pulacije te dobi. Bronhopulmonalna bolest sa jasnim respiratornim oštećenjem bila je češća u muškaraca invalida rada (22%) nego u žena (oko 10%). Međutim, u žena invalida rada je očiglednija razlika prema kontroli, vjerojatno zbog toga što među muškarcima i u zdravoj populaciji ima više respiratornih bolesnika.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kliničke medicinske znanosti

POVEZANOST RADA