Naslov
Priprava novih heterocikličkih oksima i njihova učinkovitost pri reaktivaciji fosforiliranih kolinesteraza
(Synthesis of novel heterocyclic oximes and their efficiency in reactivation of phosphorylated cholinesterases)

Autori
Krešimir Baumann

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Prirodoslovno-matematički fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
10.06

Godina
2014

Stranica
126

Mentor
Tomić-Pisarović, Srđanka ; Primožič, Ines

Ključne riječi
imidazol ; benzimidazol ; butirilkolinestaraza ; oksimi ; reaktivacija
(imidazole ; benzimidazole ; butyrylcholinesterase ; oximes ; reactivation)

Sažetak
U okviru ove disertacije opisana je priprava devet N-alkilnih derivata te po jedanaest 2- karbaldehida i 2-aldoksima imidazola i benzimidazola od kojih devet do sada nisu opisani u literaturi. Ispitana je i mogućnost mehanokemijske sinteze oksima karbaldehida imidazola, benzimidazola i piridina bez dodatka ili uz katalitičku količinu otapala s hidroksilaminom bez dodatka baze. Nadalje, pripravljena su 34 različito supstituirana, kvaterna imidazolijeva i benzimidazolijeva 2- aldoksima (32 nova spoja) da bi se ispitala njihova učinkovitost u reaktivaciji butirilkolinesteraze iz ljudskog seruma inhibirane O, O-dietil-O-(4-nitrofenil)fosfatom (paraoksonom). Kvaternizacija je provedena s metil-, etil- i alil-jodidom i različito para i meta supstituiranim benzil-bromidima. Svi pripravljeni spojevi dobiveni su u zadovoljavajućem iskorištenju te im je struktura dokazana standardnim analitičkim spektroskopskim metodama (1D i 2D NMR, IR, MS). Oksimskim skupinama četiriju kvaternih derivata određene su pKa vrijednosti. Stupanj disociranosti oksimske skupine derivata imidazola (pKa = 8, 0–8, 4) je približno jednak ili manji od onoga PAM-2 (8, 1), dok je pri fiziološkom pH prisutno najviše disociranog derivata benzimidazola (pKa = 7, 8). Svi kvaterni spojevi testirani su kao reverzibilni inhibitori (IC50 0, 12–390 μmol dm–3) te reaktivatori (8–88 %) paraoksonom inhibirane butirilkolinesteraze.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Kemija

POVEZANOST RADA