Naslov
Molekularni mehanizmi starenja
(Molecular mechanisms of ageing)

Autori
Zastavnik, Sofia

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, diplomski rad, diplomski

Fakultet
Farmaceutsko-biokemijski fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
20.06

Godina
2012

Stranica
54

Mentor
Dabelić, Sanja

Ključne riječi
starenje; oksidativni stres; kalorijska restrikcija; epigenetika; genetska nestabilnost; telomere; matične stanice
(ageing; oxidative stress; calorie restriction; epigenetics; genomic instability; telomeres; stem cells)

Sažetak
Proces starenja je jedan od najkompleksnijih i intrigantnijih bioloških fenomena koji se definira kao progresivni i generalizirani gubitak funkcije koji rezultira povećanom ranjivosti na okolišne faktore i rastućem riziku od bolesti i smrti. Do sada je prezentirano 300-tinjak teorija starenja, od kojih neke tvrde da je starenje genetički predodređen proces, dok druge shvaćaju starenje kao propadanje organizma zbog nakupljanja oštećenja u stanici. Teorija oksidativnog stresa je najšire prihvaćena teorija, gdje se mitohondriji smatraju primarnom metom oštećenja. Brzina metabolizam i kalorijska restrikcija također imaju bitnu ulogu u procesu starenja, a inzulinski signalni putevi pokazali su značajan utjecaj na dugovječnost na mnogim animalnim modelima. Razni endogeni i egzogeni stresori uzrokuju oštećenje markomolekula koje se s vremenom akumulira te se mehanizmi popravka, posebine oni uključeni u popravak DNA i održavanje duljine telomera, ističu kao bitni u sprečavanju genske nestabilnosti i posljedičnih bolesti, malignih promjena i smrti. Genom je dinamična struktura koja reagira na stimulanse iz okoliša putem epigenetskih modifikacija koje mijenjaju ekspresiju gena. Promjene u metilaciji DNA i progresivno skraćivanje telomera čine vrstu genetički određene „tempirane bombe“ koja se aktivira oplodnjom i određuje životni vijek. Matične stanice su također podložne oštećenju s godinama, smanjujući regenerativni kapacitet organizma. No, iako je provedeno bezbroj studija o starenju, potrebna su daljnja i preciznija istraživanja o funkcionalnoj vezi između navedenih mehanizama i starenja.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Biologija, Temeljne medicinske znanosti, Farmacija

POVEZANOST RADA