Naslov
Reakcija genotipova ozime pšenice na različite okolinske uvjete
(Winter wheat genotypes reaction at different environmental conditions)

Autori
Španić, Valentina ; Drezner, Georg ; Dvojković, Krešimir ; Horvat Daniela

Izvornik
Sjemenarstvo (1330-0121) 28 (2011), 1-2; 5-15

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Radovi u časopisima, članak, znanstveni

Ključne riječi
okolina; pšenica; genotipovi; kvantitativna svojstva
(environment; wheat; genotypes; quantitative traits)

Sažetak
Kvantitativna svojstva rezultat su genotipa, okoline i njihovih interakcija. Da bi se dobila informacija o reakciji genotipova ozime pšenice na različite okolinske uvjete postavljeni su pokusi u 2006./2007. godini s 24 genotipa ozime pšenice u dvije sjetvene norme (SN) s 300 i 600 zrna/m2 u četiri ponavljanja po shemi slučajnog bloknog rasporeda na četiri lokacije s različitim tipovima tala (Osijek, eutrični kambisol, Tovarnik, černozem, Nova Gradiška, aluvij i Požega, pseudoglejni tip tla). Analiziran je urod zrna, masa 1000 zrna, hektolitarska masa i sadržaj bjelančevina. Utvrđene su statistički značajne razlike za sva svojstva između genotipova (G), lokacija (L) i sjetvenih normi (SN), te za interakcije GxL i LxSN, a za hektolitarsku masu i interakciju GxSN. S većim urodom zrna najstabilniji genotipovi bili su Alka, Sana i Osk.89/05 u obje sjetvene norme, te Osk.48/07 u normi od 300, i Ficko u sjetvenoj normi od 600 zrna/m2. U obje sjetvene norme najveći urod zrna (78.79 dt/ha ; 73.05 dt/ha) i hektolitarska masa (82.1 kg/hl ; 81.8 kg/hl), ali uz najmanji sadržaj bjelančevina (11.4% ; 11.3%) ostvareni su na lokaciji Tovarnik. Najmanji urod zrna u sjetvenoj normi od 600 zrna/m2 uz najveći sadržaj bjelančevina u obje sjetvene norme (14.1% ; 14.4%) ostvaren je na lokaciji Osijek. Na lokaciji Nova Gradiška uz najmanji urod zrna u sklopu od 300 zrna/m2 utvrđena je najveća masa 1000 zrna u obje sjetvene norme. Najmanja hektolitarska i masa 1000 zrna u oba sklopa utvrđena je na lokaciji Požega. Najrodniji genotipovi bili su Lucija, Osk.48/07, Zlata, Srpanjka i Renata. Najveću hektolitarsku masu ostvarili su Felix, Lela, Osk.63/05, Renata i Super Žitarka, a masu 1000 zrna Osk.63/05, Super Žitarka, Renata, Felix i Osk.64/05. Najveći sadržaj bjelančevina utvrđen je kod genotipova Divana, Golubica, Žitarka, Osk.63/05 i Osk.77/05. Ostvaren je veći urod i veća hektolitarska masa zrna svih genotipova u sjetvenoj normi od 600 zrna/m2. Općenito, kod većine genotipova postoji tendencija većeg sadržaja bjelančevina i manje mase 1000 zrna kod norme od 600 zrna/m2 u odnosu na manju sjetvenu normu. Ipak, utvrđena je i specifična reakcija pojedinih genotipova.

Izvorni jezik
Engleski

Znanstvena područja
Poljoprivreda (agronomija)

POVEZANOST RADA