Naslov
Urođeni poremećaji glikozilacije Ia i Ic u hrvatskoj populaciji: polimorfizmi alela i mutacije gena PMM2 i ALG6
(Congenital disorders of glycosylation Ia and Ic in population of Croatia: polymorphisms and mutations of PMM2 and ALG6 gene)

Autori
Šupraha Goreta Sandra

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Farmaceutsko-biokemijski fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
18.12

Godina
2007

Stranica
119

Mentor
Dumić, Jerka

Ključne riječi
N-glikozilacija; CDG; gen PMM2; gen ALG6; mutacije; polimorfizmi
(N-glycosylation; CDG; PMM2 gene; ALG6 gene; mutations; polymorphisms)

Sažetak
Urođeni poremećaji glikozilacije (CDGs) skupina su genskih poremećaja uzrokovanih nedostatnom sintezom ili procesiranjem glikoproteina. Do danas je poznat dvadeset i jedan poremećaj proteinske N- glikozilacije ; trinaest poremećaja sinteze (CDG- Ia-m) i osam poremećaja procesiranja glikana (CDG- IIa-h). Klinički spektar sindroma CDG je iznimno varijabilan, od poremećaja ograničenih na specifične organe do ozbiljnih multisistemskih poremećaja. Najčešći tipovi urođenih poremećaja glikozilacije su CDG-Ia i CDG-Ic. Tip Ia nastaje kao posljedica smanjene aktivnosti fosfomanomutaze 2 uslijed mutacija u genu PMM2, dok je CDG-Ic uzrokovan mutacijama u genu ALG6 koji kodira Man9GlcNAc2-PP-Dol α1, 3-glikoziltransferazu. Pokazano je da je učestalost nositelja određenih mutacija, ali i bolesnika s CDG specifična za pojedinu populaciju. Premda u Hrvatskoj nije otkriven niti jedan bolesnik s CDG uzrokovanim poremećajem N-glikozilacije, svrha ovoga rada bila je odrediti učestalosti različitih mutacija/ polimorfizama u genima PMM2 i ALG6 u hrvatskoj populaciji. Rezultati probira hrvatske populacije dobivenih analizom polimorfizma jednolančane DNA (SSCP) te sekvenciranjem nisu otkrili niti jednog nositelja mutacija 422G>A (R141H) niti 357C>A (F119L) u egzonu 5 gena PMM2. U intronskim sljedovima IVS4 i IVS5 vezanim na egzon 5 gena PMM2, određene su učestalosti polimorfizama IVS4- 58-56delATG (0, 6%), IVS5+19T/C (6, 8%) i IVS5+22T/A (0, 2%). Za detekciju mutacije A333V u genu ALG6 uveden je i optimiran postupak SSCP. Premda se smatra mutacijom europskog porijekla, analizom uzorka nije nađen niti jedan nositelj (heterozigot) ove mutacije što odgovara podacima dobivenim za američku populaciju. Za određivanje učestalosti polimorfizama gena ALG6, Y131H (391T>C u egzonu 5) i F304S (998T>C u egzonu 10) korištena je metoda lančane reakcije polimerazom u stvarnom vremenu (Custom TaqMan SNP Genotyping Assay). Primjenjivost testa potvrđena je sekvenciranjem, a utvrđeno je da učestalost polimorfizma F304S iznosi 29% što odgovara podacima dobivenim za druge populacije. Premda komercijalno testiran od strane tvrtke Applied Biosystems, Custom TaqMan SNP Genotyping Assay za određivanje Y131H nije se pokazao u potpunosti zadovoljavajućim, pa se dodatnim sekvenciranjem odredila učestalost polimorfizma Y131H (6, 7%), koja je bila tri puta veća nego u američkoj populaciji. Razlog nepreciznosti ovog testa vjerojatno je prisutnost neke od zamjena jedne baze koje su otkrivene sekvenciranjem egzona 5 gena ALG6 (383TC, 390G>A i 429GC) i intronskog slijeda IVS5 (IVS5+17C/T i IVS5+34G/A). Rezultati dobiveni u ovom radu predstavljaju važan korak koji bi mogao pridonijeti razvoju i unapređenju laboratorijske i molekularne dijagnostike CDG.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Farmacija

POVEZANOST RADA