Naslov
Bilateralni deficit jakosti donjih ekstremiteta: utjecaj umora, vrste i brzine mišićne kontrakcije
(Lower extremity bilateral strength deficit: effects of fatigue, type and velocity of muscle contractions)

Autori
Sanja Šalaj

Vrsta, podvrsta i kategorija rada
Ocjenski radovi, doktorska disertacija

Fakultet
Kineziološki fakultet

Mjesto
Zagreb

Datum
20.05

Godina
2011

Stranica
110

Mentor
Marković, Goran

Ključne riječi
moment sile; živčana inhibicija; aktivacija mišića; bilateralne kontrakcije
(torque; neural inhibition; muscle activation; bilateral contractions)

Sažetak
Mišićna sila kod istovremenih kontrakcija dvaju ekstremiteta manja je od zbroja sila koju proizvode jedan i drugi ekstremitet zasebno u unilateralnim zadacima. Taj bilateralni deficit jakosti (BLD) iznosi od 3 - 25% i nije specifičan u odnosu na spol, veličinu mišićne skupine ili zadatak. Uzrok BLD jakosti još nije utvrđen, ali čini se da se radi o određenoj inhibiciji živčanog sustava. Cilj ove disertacije bio je utvrditi utječe li na BLD jakosti 1) promijenjena živčana aktivnost agonista i/ili antagonista i, posebice 2) smanjena aktivacija brzih motoričkih jedinica. U skladu s dosadašnjim spoznajama postavljene su sljedeće opće hipoteze: H1 – BLD jakosti donjih ekstremiteta vezan je uz postojanje smanjene živčane aktivnosti agonista u bilateralnim kontrakcijama i H2 – uzrok BLD-a jakosti je smanjena aktivacija brzih motoričkih jedinica u bilateralnim kontrakcijama. Hipoteze su testirane u tri nezavisna eksperimenta u kojima se proučavala ovisnost veličine BLD-a jakosti o 1) brzini mišićne kontrakcije, 2) vrsti mišićne kontrakcije te 3) mišićnom umoru. Uzorak ispitanika činile su zdrave, tjelesno aktivne žene. Mjeren je moment sile kod maksimalnog napora mišića opružača i pregibača koljena pri I) koncentričnim zadacima pri kutnoj brzini od 60º/s, 180º/s i 300º/s, II) izometrijskoj, koncentričnoj i ekscentričnoj kontrakciji i III) koncentričnom protokolu umora pri brzini od 180º/s. Vršni momenti sila u unilateralnim i bilateralnim uvjetima koristili su se za izračunavanje BLD-a jakosti. Izračunat je i BLD u aktivaciji mišića kod m. vastus lateralis, m. vastus medialis i m. biceps femoris. Rezultati prvog eksperimenta pokazuju da je BLD jakosti ovisan o brzini mišićne kontrakcije, ali suprotno očekivanjima, pri većim brzinama BLD jakosti je bio manji. Rezultati drugog eksperimenta pokazuju da BLD jakosti postoji kod koncentričnih i izometrijskih mišićnih kontrakcija, ali nije utvrđen kod ekscentričnih kontrakcija. Konačno, rezultati trećeg eksperimenta pokazuju da BLD jakosti u uvjetima umora nestaje samo kod mišića opružača koljena, ali ne i kod pregibača koljena. Sveukupno gledajući, provedeni eksperimenti ukazuju na to da je za BLD jakosti odgovorna smanjena aktivacija agonista, ali ne nužno brzih motoričkih jedinica. Također, koaktivacija antagonista nije mehanizam odgovoran za pojavu BLD-a jakosti. Dobiveni nalazi produbljuju naše spoznaje o motoričkoj kontroli bilateralnih nasuprot unilateralnim motoričkim zadacima te bi mogli imati značajne implikacije u području treninga i rehabilitacije.

Izvorni jezik
Hrvatski

Znanstvena područja
Pedagogija

POVEZANOST RADA