hrvatski

Paramyxoviridae

PARAMYXOVIRIDAE Uvod i Kkasifkacija Porodica Paramyxoviridae ( para grč. pored i myxo grč. sluz) ima dvije podporodice: Paramyxovirinae sa tri roda: Paramyxovirus, Morbillivirus i Rubulavirus ; i Pneumovirinae s jednim rodom: Pneumovirus. Građa i umnožavanje Građa virusa. Paramyxovirusi su pleomorfni, no ipak većinom kuglasti RNA virusi, promjera 150-350 nm, molekulske mase 500 x 106 daltona. RNA je jednostruka, negativna i nesegmentirana, molekulske mase 5, 5 - 7 x 106 daltona. Virus ima RNA polimerazu. Nukleodapsida je helična, promjera 13-18 nm, sastoji se od RNA, nukleokapsidnog proteina (NP), te dva proteina: velike polimeraze L (eng. large velik) i fosfoproteina P ( eng. phosphoprotein). Unutarnji protein virusne ovojnice označen je s M (eng. matrix) (Slika 1 i 2). Ovojnica virusa je lipoproteinska, a s nje strše dvije vrste glukoproteinskih izdanaka veličine 8-12 nm. Pomoću jednog od njih (HN) virus se veže za stanicu domačina, a to je ujedno i zajednički je nosilac hemaglutinina i neuraminidaze. Virusi roda Paramyxovirus imaju hemaglutinin i neuraminidazu, roda Morbillivirus imaju hamaglutinin u ovojnici, ali ne i neuraminidazu, dok virusi roda Pneumovirus nemaju niti jedno od ovih svojstava, a njihov izdanak se označava s G ( Slika 3). Drugi izdanak (N) posreduje staničnu fuziju i nosilac je hemolitičkih svojstava. Njegov prethodnik se označava kao F0, a proteolitički se cijepa u veliku F1 podjedinicu i manju F2 koje su međusobno spojene disulfidnom vezom. Antigena struktura. Protutijela protiv hemaglutinina i neuraminidaze blokiraju prodor virusa u stanicu, dok protutijela protiv F-proteina spriječavaju širenje virusa iz stanice u stanicu. Nedostatak F-proteina u formalinom inaktiviranoj vakcini protiv ospica i respiratornog sincicijskog virusa doveo je do paradoksnog i štetnog učinka vakcine iz ranih 60-tih godina. Osjetljivost virusa. Ovi virusi su jako osjetljivi na zagrijavanje, organska otapala, neionske detergente, formaldehid i oksidirajuća sredstva. Umnažanje virusa. Virus se adsorbira na stanične receptore preko HN, H ili G glukoproteinskih receptora. Stanični receptor za virus ospica je poznat ( CD46). Virusi ulaze u stanice fuzijom virusne ovojnice i stanične membrane, a taj proces osigurava F protein cijepajući se od F0 do F1i F2 podjedinice. U procesu sudjeluje i drugi glukoproteinski nastavak virusa (HN ili H), a sve se to odvija u neutralnom pH. Tijekom ovog procesa virusna nukleokapsida se oslobađa u citoplazmu stanice domačina (Slika 4). Umnažanje virusa se zbiva isključivo u citoplazmi inficirane stanice. Primarno prepisivanje počinje odmah po oslobađanju viruse nukleokapside u citoplazmu, a u tome sudjeluje virusni polimeraza kompleks (L i P proteini). Tako nastaje pozitivna mRNA komplemantarna virusnoj RNA. O RNA ovisna RNA-polimeraza sada se veže za ulazno mjesto na genomu virusa, što dovodi do prepisivanja svakog pojedinog gena virusa, koji kod paramyxovirusa pokazuju jednostruki linearni slijed. Tako prepisivanje genoma teče dužinom genoma. Translacijom primarnih prijepisa stvaraju se i nakupljaju virusni proteini. Proteini virusne nukleokapside obavijaju negativne virusne RNA. Proces obavijanja kapside potiče virusnu polimerazu na stvaranje kopija negativne virusne RNA. Ovojnicu virus stjče na staničnoj membrani. Stanična membrana je mjesto gdje se oko virusne nukleokapside vežu potpuno formirani i glukozilirani HN ili H ili G nastavci virusa , a također se aktivira i F protein. M protein se veže s jedne stane na nukleokapsidu a s druge starane na glukoproteinske nastavke virusa. Virus izlazi iz stanice domačina pupajući, a na površini mu strše izdanci koji nose hamaglutinirajuće, hemolitičko djelovanje i aktivnost neuraminidaze. Uglavnom infekcija dovodi do stvaranja sincicija ili lize stanice, ali su česte i perzistentne infekcije. Galinski i Wechsler su 1991. god. očitali kompletni slijed nukleotida za većinu paramyxovirusa.

paramiksovirusi, parainfluenca virusi, respiratorni sincicijski virus, virus ospica, virus zaušnjaka

nije evidentirano