hrvatski

Tipovi homerskih formula u Kunićevu latinskom prijevodu Ilijade

Ova je disertacija posvećena problemu adaptacije Homerovih formula u Kunićevu latinskom prijevodu Ilijade prvi out objavljenom 1776. Budući da su Ilijada i Odiseja bile proizvod oralne tradicije, njihova formulaičnost, tipična za usmenu epiku, nije osobina pisane književnosti. Zbog paralela u književnom radu Rajmunda Kunića i njegovog učenika Bernarda Zamanje, te činjenice da su obojica prošla isti obrazovni put u isusovačkim kolegijima i pripadala krugu rimskih neoklasicista, Kunićev pristup prevođenju formula u Ilijadi uspoređuje se sa Zamanjinim pristupom istom problemu u prijevodu Odiseje iz 1777. Odabrano je pet tipova homerskih formula (formule za uvođenje govora, formule koje označavaju izlazak sunca, formula za završetak gozbe, formule koja znače umiranje i epiteti) navedenih prema studiji A Complete Formular Analysis of the Homeric Poems (Pavese, Boschetti 2003). Za prepoznavanje sličnosti i mogućih utjecaja ranijih autora bile su korištene sljedeće baze podataka: Musisque Deoque za antičko pjesništvo, a Poeti d'Italia za talijanske renesansne humaniste. Usporedba primjera za prijevode navedenih tipova formula kod Kunića i Zamanje s formulama u Homerovim epovima pokazuje da su Kunić i Zamanja različito pristupali različitim tipovima formula te da su stvarali pod velikim utjecajem antičkih epskih pjesnika. Najveću inovativnost pokazuju u prevođenju epiteta, gdje se često značajno udaljavaju od izvornika te se neki njihovi prijevodi epiteta mogu smatrati slobodnima, dok su u prevođenju ostalih tipova formula ostvarili veći stupanj vjernosti. Njihovi se prevodilački postupci mogu objasniti kontekstom vremena u kojem su ova dvojica prevodilaca stvarala te utjecajem isusovačkog obrazovnog sustava koji ih je formirao.

Homer, Ilijada, Odiseja, Rajmund Kunić, Bernard Zamanja (Džamanjić), hrvatski latinizam, neoklasicizam, isusovci, epika, homerska formula, epitet

nije evidentirano