hrvatski

SPOLNE RAZLIKE POKAZATELJA METABOLIZMA MASTI I OKSIDACIJSKOG STRESA U KRVNOM SERUMU I SRČANOM MIŠIĆU SVINJA

Kardiovaskularne bolesti se danas smatraju vodećim uzrokom smrti u razvijenim zemljama. Većina kardiovaskularnih bolesti povezuje se sa staničnim i tkivnim oštećenjima nastalim zbog dugotrajnog izlaganja oksidacijskom stresu. Ispitivanja svojstava miokarda teško su provediva na ljudima, te se stoga svinje sve više koriste kao reprezentativni životinjski model, i to zbog svojih anatomskih, histoloških i biokemijskih sličnosti. Cilj rada bio je istražiti spolne razlike metabolizma masti i oksidacijskog stresa u krvnom serumu i srčanom mišiću svinja. Istraživanje je provedeno na 15 klinički zdravih spolno zrelih svinja (5 nerasta, 5 ženki i 5 kastriranih mužjaka). Uzorci krvi su uzeti punkcijom v. jugularis u epruvete bez antikoagulansa (Vacutainer BD tube sa SSt II gelom, Plymouth, UK). U uzorcima krvnoga seruma određene su aktivnosti glutation peroksidaze (GSH-Px), glutation reduktaze (GSH-RD), superoksid dismutaze (SOD), gama glutamil transferaze (GGT) i laktat dehidrogenaze (LDH) te koncentracije triacilglicerola, fosfolipida, kolesterola, HDL- kolesterola, LDL-kolesterola, slobodnih masnih kiselina (SMK) i malonildialdehida (MDA). U uzorcima srčanoga mišića (lijevi ventrikul) određene su aktivnosti GSH-Px, GSH-RD, SOD, GGT i LDH te koncentracije triacilglicerola, fosfolipida, kolesterola i MDA. Rezultati su pokazali da ženke imaju značajno višu (p < 0, 05) razinu kolesterola, fosfolipida i GSH-Px u krvnom serumu od nerasta, te nešto višu razinu GGT-a, LDH, triacilglicerola i HDL- kolesterola. Istovremeno, nerasti su u serumu imali više razine GSH-RD, SOD, LDL-kolesterola, SMK i MDA od ženki. Rezultati dobiveni u miokardu su u skladu s onima dobivenim u krvnom serumu, osim razina GSH-RD, SOD i triacilglicerola. Tako su izmjerene aktivnosti GSH-RD, LDH i SOD bile više u ženki, dok su koncentracije triacilglicerola u srčanom mišiću ženki bile niže nego u mužjaka. Kastrirani mužjaci su imali značajno višu (p < 0, 05) koncentraciju MDA u serumu i miokardu od ženki. Povoljniji omjer LDL:HDL kolesterola i antioksidacijskih enzima GSH-Px:SOD u krvnom serumu, te najmanja koncentracija pokazatelja lipidne peroksidacije (MDA) u krvnom serumu i miokardu ženki upućuje na veću otpornost ženskih životinja na oksidacijski stres, što bi se moglo pripisati antioksidacijskom učinku estrogena.

svinje, srčani mišić, metabolizam masti, oksidacijski stres, spol

nije evidentirano