hrvatski

Stepen osjetljivosti različitih sorti jabuke na pojavu bakterijske paleži (Erwinia amylovora (Burill) Winslow et al.) na području kantona Sarajevo

Bakterijska palež je jedna od novijih bolesti jabuke koja je iz Amerike donesena u Europu i uz krastavost predstavlja najvažniju bolest jabuke u svijetu. Uzročnik je bakterija Erwinia amylovora i pored jabuke parazitira na više od 160 biljnih vrsta iz oko 30 rodova. Bakterija prezimi u rubnim tkivima rak-rana, formiranim infekcijama prethodne godine. Primarna zaraza se širi sa površine rak-rane kišom ili insektima na otvorene cvijetove koji su mjesto ulaska bakterije. U svijetu su zabilježene velike štete koje je uzrokovala ova bolest, što je za posljedicu imalo gubitke na hiljade hektara zasada jabuke i kruške, a u nekim dijelovima zbog ogromnih gubitaka, proizvodnja ovih kultura je u potpunosti napuštena. Jedna od najjačih zaraza je zabilježena u SAD-u, u državi Michigan, kada je izgubljeno oko 2000 ha zasada jabuke, što je umanjilo proizvodnju za oko 35%. U Velikoj Britaniji su usljed potpunog uništenja cvijeta na jabukama, zabilježeni 100%-tni gubici. S obzirom da su mjere suzbijanja ove bolesti uglavnom preventivne, te da nema u potpunosti efikasnih kurativnih metoda, u mnogim zemljama bakterijska palež je uvrštena na karantenske liste, kako bi se na taj način pokušalo kontrolisati postojeće stanje i spriječiti njeno dalje širenje. U BiH je potvrđeno prisustvo ove bolesti, ali nisu zabilježeni značajni gubici, a prema svjedočenjima poljoprivrednika sa terena bolest je naročito destruktivna za krušku koja je u potpunosti stradala, dok su oboljela stabla jabuke u određenoj mjeri uspijevali spasiti. Gore navedeni podaci su neki od razloga za odabir ove biljne bolesti kao teme istraživanja na prostoru Kantona Sarajevo. Izrada ovog rada imala je sljedeće ciljeve:  praćenje pojave bakterijske paleži na različitim sortama jabuka, koje su uzgajaju na području devet opština Kantona Sarajevo,  provesti terenska istraživanja te prikupiti uzorke različitih sorata jabuka sa vidljivim simptomima bolesti,  provesti laboratorijska istraživanja kako bi se ispitalo i dokazalo prisustvo bakterije,  na osnovu prikupljenih podataka utvrditi osjetljivost različitih sorata jabuka na napad bakterijske paleži.

Erwinia amylovora, bakterijska palež, jabuka, Kanton Sarajevo

nije evidentirano