hrvatski

Stavovi prema braku i roditeljstvu osoba u stabilnoj romantičnoj vezi

Cilj istraživanja bio je ispitati stavove prema braku i roditeljstvu osoba u stabilnoj romantičnoj vezi te odrednice tih stavova. Uzorak je činilo 225 sudionika (69% žena i 31% muškaraca) u rasponu dobi od 19 do 40 godina, heteroseksualne orijentacije, koji su u trenutnoj vezi minimalno godinu dana i procjenjuju je stabilnom, a dosad nisu bili u braku i nemaju djecu. Sudionici su ispunili upitnik koji se sastojao od: Pojednostavljene skale stavova prema ženama, Skale zadovoljstva životom, prilagođene podljestvice Zadovoljstva obitelji iz Skale kvalitete obiteljskih interakcija, Skale procjene romantične veze, kratke verzije Nove skale seksualnog zadovoljstva, Skale stavova i očekivanja od braka, prilagođene Skale stavova prema plodnosti i roditeljstvu te Upitnika općih podataka. Sudionici u prosjeku iskazuju pozitivne stavove prema braku i roditeljstvu u budućnosti, iako smatraju roditeljstvo preprekom trenutno u životu. Pozitivniji stavovi prema braku povezani su s pozitivnijim stavovima prema roditeljstvu. Rezultati hijerarhijskih regresijskih analiza ukazuju na značajan doprinos psihosocijalnih odrednica, nakon kontroliranja demografskih karakteristika, u objašnjenju svih triju kriterijskih varijabli: stavova prema braku, važnosti roditeljstva u budućnosti te roditeljstva kao prepreke u sadašnjosti. Od demografskih karakteristika, pozitivnijim stavovima prema braku doprinose mlađa dob, odsutnost kohabitacije te zaposlenost, a od psihosocijalnih odrednica pozitivnijim stavovima prema braku doprinose snažnija religijska samoidentifikacija, češće prakticiranje vjere, viša podrška prijatelja za sklapanje braka, veće zadovoljstvo životom i primarnom obitelji. Ni jedna demografska odrednica nije se pokazala značajnim prediktorom važnosti roditeljstva u budućnosti pojedinca, a manjem doživljaju roditeljstva kao prepreke u sadašnjosti doprinosi samo zaposlenost. Od psihosocijalnih odrednica, prediktor pozitivnijih stavova prema roditeljstvu je snažnija religijska samoidentifikacija. Više socijalno odobravanje prijatelja doprinosi manjem doživljaju roditeljstva kao prepreke u sadašnjosti, ali nije prediktor važnosti roditeljstva u budućnosti. Pozitivniji stavovi prema braku i roditeljstvu povezani su sa snažnijom namjerom sklapanja braka, odnosno postajanja roditeljem. Značajna povezanost između stavova i namjera ponašanja ide u prilog teoriji planiranog ponašanja.

stavovi ; brak ; roditeljstvo

The aim of this study was to examine marriage and parenthood attitudes of persons in a stable romantic relationship and determinants of these attitudes. The study included 225 participants (69% women and 31% men) of heterosexual orientation, aged 19 to 40, who are in the current stable romantic relationship and who have not been married and do not have children. The following instruments were used: Simplified Attitudes Toward Women Scale, General Life Satisfaction Scale, modified Family Satisfaction Subscale, Relationship Assessment Scale, New Scale of Sexual Satisfaction, Marital Attitudes and Expectations Scale, modified Attitudes toward Fertility and Childbearing Scale and General Data Questionnaire. On average, participants report positive attitudes towards marriage and parenthood in the future, although they consider parenthood as a hindrance at present. Positive marriage attitudes correlate with positive parenthood attitudes. Hierarchical regression analyses have shown that psychosocial determinants significantly contribute to marriage attitudes, fertility importance for the future and parenthood as a hindrance at present, even after controlling for demographic characteristic