hrvatski

Konjugati porfirina i peptida za fotodinamičku terapiju

Karcinom je i dalje vodeći uzrok smrti na globalnoj razini, bez obzira na napredak u liječenju i detekciji istih. Konvencionalni kemoterapeutski agensi korišteni u liječenju tumora su nespecifične toksičnosti te osim tumorskih, napadaju i zdrave stanice što dovodi do raznih nuspojava. Nadalje, tumorske stanice mogu nakon nekog vremena razviti rezistenciju na kemoterapeutike. Stoga, potreba za novim protutumorskim pristupima svakodnevno raste. Jedan od obećavajućih pristupa je fotodinamička terapija. Ova terapija kombinira zasebno tri netoksične komponente: kisik, fotosenzibilizator i svjetlost. Ozračivanjem fotosenzibilizatora svjetlošću odgovarajuće valne duljine u blizini molekularnog kisika dolazi do stvaranja visoko reaktivnog i toksičnog singlet kisika. Potonji može uzrokovati oksidativno oštećenje tkiva u kojem se nalazi. Stoga je vrlo bitno da se fotosenzibilizator lokalizira isključivo u tumorsko tkivo kako ne bi došlo do oštećenje zdravog tkiva. U tom pogledu, kao najučinkovitiji spojevi su se pokazali upravo porfirini. Veliki utjecaj na specifičnost porfirina ima njegova topljivost, tumorska distribucija i mogućnost prolaska kroz tumorsku membranu. Navedena specifičnost se pokušavala povećati na brojne načine, no kao najefikasniji način se pokazala konjugacija porfirina s određenim biomolekulama. Zbog lake dostupnosti i jednostavnog modificiranja, peptidi su se pokazali kao izvrsni vektori za konjugaciju. U ovom radu je prikazana konjugacija porfirina s antimikrobnim peptidom nizinom. Očekuje se da će amfipatska svojstva konjugata i prisutnost nizina u strukturi pospješiti topljivost fotosenzibilizatora i njegovo prodiranje kroz tumorsku membranu. Navedeno pozitivno utječe na specifičnost i efikasnost fotosenzibilizatora, a time i same fotodinamičke terapije.

fotodinamička terapija ; porfirin ; protutumorska aktivnost ; antimikrobni peptidi ; nizin

nije evidentirano