engleski

METAL CONCENTRATION IN BLOOD, URINE AND HAIR OF EXAMINEES FROM SLAVONSKI BROD

Svrha rada je procijeniti izloženost stanovnika Slavonskog Broda metalima iz okoliša i to olovu (Pb), kadmiju (Cd), živi (Hg), arsenu (As), niklu (Ni), manganu (Mn) i taliju (Tl). Biološki biljezi izloženosti rabljeni za procjenu su razine navedenih metala u krvi/serumu i neinvazivnim uzorcima urinu i kosi. Obavljeno je određivanje koncentracije Pb, Cd, Hg, As, Ni, Mn i Tl u punoj krvi i/ili serumu, urinu i kosi kod 40 odabranih ispitanika s područja Grada Slavonskog Broda. Ispitanici su obzirom na „ružu vjetrova“ i blizinu Rafinerije nafte Brod podijeljeni u dvije skupine: manje izloženi s 20 ispitanika (17 ženskog i 3 muškog spola) iz naselja Podvinje i Brodsko Vinogorje, te više izloženi s 20 ispitanika (13 ženskog i 7 muškog spola) iz Centra i Jelasa bliže rafineriji. Sakupljanje uzoraka provedeno je u studenom 2016. godine. Analiza metala je provedena u Institutu za medicinska istraživanja i medicinu rada primjenom metode masene spektrometrije induktivno spregnute plazme (ICP-MS) na uređaju Agilent 7500cx (Agilent Technologies, Japan). Točnost analiza potvrđena je analizom referentnih uzorka krvi (Seronorm Whole Blood Level I, II i III, Sero, Norveška), seruma (Seronorm Serum Level I i II, Sero, Norveška), urina (Seronorm Urine Level I i II, Sero, Norveška) i kose (NIES Human Hair 13). Razlika između skupina testirana je Mann-Whitney U testom budući da većina varijabli ne slijedi normalnu distribuciju. Budući u Hrvatskoj nisu i određene odgovarajuće referentne granične vrijednosti metala u uzorcima krvi, urina i kose u općoj populaciji, u ovoj procjeni korištene su referentne vrijednosti iz literature i to prvenstveno Njemačke komisije za biomonitoring, studiji biomonitoringa ispitanika iz Kanade te laboratorija Mayo klinike (Mayo Medical Laboratories), SAD i London Pathology and Laboratory Medicine (PaLM), Kanada. Iako nije bilo razlike u dobi između skupina (manje izloženi: M=46, 5 ; R=21, 3-73, 7 ; =48, 2 ; SD=15, 2 ; više izloženi: M=57, 9 ; R=12, 3- 76.5 ; =50, 7 ; SD=21, 7 ; z=-0, 590 ; p=0, 555) u skupini više izloženih 3 ispitanika su mlađi od 18 godina, a 4 starija od 70 ; a u skupini manje izloženih najmlađi je imao 21 godinu, a jedan je bio stariji od 70. Između manje i više izloženih utvrđene su statistički značajne razlike u koncentraciji As u krvi (manje izloženi: M=2, 10 ; R=0, 6-3, 92 ; =2, 07 ; SD=1, 09 ; više izloženi:M=3, 2 ; R=2, 73-4, 72 ; =3, 25 ; SD=0, 47 ; z=-3, 414 ; p=0, 0006), Tl u krvi (manje izloženi: M=0, 012 ; R=0, 002-0.053 ; =0, 014 ; SD=0, 013 ; više izloženi: M=0, 021 ; R=0, 003-0, 045 ; =0, 021 ; SD=0, 010 ; z=-2, 37 ; p=0, 018), Pb u urinu (manje izloženi: M=0, 71 ; R=0, 351-1, 68 ; =0, 76 ; SD=0, 34 ; više izloženi:M=1, 2 ; R=0, 11- 10 ; =1, 98 ; SD=2, 5 ; z=-2.12 ; p=0, 034) i Mn u urinu (manje izloženi: M=0, 19 ; R=0, 04- 0, 87 ; =0, 24 ; SD=0, 20 ; više izloženi: M=0, 11 ; R=0, 04-0, 77 ; =0, 18 ; SD=0, 20 ; z=2, 04 ; p=0, 042). Razlike u koncentraciji nije bilo kod Pb, Cd, Hg, Mn u krvi, Ni i Mn u serumu, Pb, Cd, Hg, As, Ni, Mn i Tl u kosi te Cd, Hg, As, Ni, Mn i Tl u urinu. U manje izloženoj skupini kod jednog pacijenta je bio povišen Cd u kosi (0, 227 μg/g), kod drugog As u urinu (78, 7 μg/L), te kod trećeg Hg u krvi (16, 5 μg/L) i kosi (2, 02 μg/g), a u više izloženoj skupini kod jednog pacijenta je bilo povišeno Pb u urinu (6, 88 μg/L) i kosi (8, 39 μg/g), kod drugog Cd u urinu (3, 11 μg/L), kod trećeg Cd u krvi (2, 98 μg/L), kod četvrtog Pb u krvi(171, 9 μg/L) i urinu (20, 1 μg/L), te kod petog Pb u urinu (10, 0 μg/L). Razlike koje su uočene između skupina su unutar referentnih vrijednosti, ali upućuju na potrebu proširenja istraživanja zbog malog broja ispitanika. Kod pojedinih ispitanika s povišenim vrijednostima potrebno je napraviti dodatna ispitivanja.

metals, air, Slavonski Brod

nije evidentirano