hrvatski

Optimizacija gnojidbe bilanciranjem fosfora i kalija u uzgoju ratarskih usjeva

Bilanciranje ukupnog unošenja i iznošenja značajan je činitelj optimalne raspoloživosti fosfora i kalija u tlima. Pokusi gnojidbe pšenice, kukuruza i šećerne repe s fosforom (0, 60, 120, 180 i 240 kg/ha) i kalijem (0, 80, 160, 240, 320 i 400 kg/ha) provedeni su na 4 lokaliteta u Baranji. Cilj je istraživanja kalibracija gnojidbe fosforom i kalijem na temelju iznošenja nadzemnom masom, odnošenja zrnom, unošenja gnojidbom, raspoloživosti AL metodom i bilance. Početne kiselosti tala su u rasponu 4, 4-7, 7 (pHKCl) i 5, 9-8, 4 (pHH2O), sadržaj humusa 1, 45-4, 01%, AL-raspoloživi fosfor 10, 2-31, 5 i kalij 9, 5-29, 8 mg/100 g. Dvogodišnja istraživanja obuhvatila su 4 vegetacije kukuruza, 2 pšenice i 1 šećerne repe. Gnojidba fosforom utjecala je na prinos zrna kukuruza samo u 1 vegetaciji na tlu siromašnom fosforom, a gnojidba kalijem na prirod kukuruzovine na praškasto-ilovastom tlu siromašnom kalijem. Prosječna odnošenja zrnom pšenice bila su 50-66 kg/ha P2O5 i 29-40 kg/ha K2O, zrnom kukuruza 44-122 i 21-72, dok su ukupna iznošenja nadzemnom masom pšenice bila 66-100 i 96-140, kukuruzom 74-139 i 83-196 te šećernom repom 105-125 kg/ha P2O5 i 235-310 kg/ha K2O. U tlo je žetvenim ostacima zaorano 4- 6 i 14-22 kg/ha nakon pšenice, 17-86 i 46- 156 nakon kukuruza te 45-59 kg/ha P2O5 i 99-152 kg/ha K2O nakon šećerne repe. Prema bilanci gnojidbe i iznošenja kontrolni tretman je nakon 2 godine trebao rezultirati smanjenjem raspoloživog fosfora 108-141 i kalija 115-182 kg/ha. Međutim, AL metodom je u tlima utvrđeno stvarno smanjenje raspoloživog fosfora 3-34 i kalija 19-151 kg/ha. Maksimalna gnojidba (240 kg/ha P2O5 i 400 kg/ha K2O) trebala je prema bilanci nakon 2 godine povećati raspoloživost fosfora za 329-344 kg/ha i kalija 560-651 kg/ha, ali je AL metodom utvrđeno povećanje raspoloživosti fosfora 239-411 i kalija 74-232 kg/ha. Zaključno, bilanciranje fosfora AL metodom točnije je nakon intenzivnije gnojidbe u odnosu na kontrolu, a kalija nakon kontrole u odnosu na veće gnojidbene doze.

gnojidba ; fosfor ; kalij ; pšenica ; kukuruz

nije evidentirano