hrvatski

Utjecaj podloge na rast, rodnost i kvalitetu ploda sorti trešnje (Prunus avium L.) 'Kordia' i 'Regina'

Cilj istraživanja je bio utvrditi utjecaj podloge na vegetativni rast i produktivnost sorti trešnje 'Kordia' i 'Regina', zatim utvrditi koncentraciju pojedinačnih hidroksicimetnih kiselina u plodovima sorti i postojanje veze između vanjskih (boja kožice ploda) i unutarnjih parametara kvalitete ploda (sadržaj polifenola). Istraživanje je provedeno u pokusnom voćnjaku Zavoda za voćarstvo Hrvatskog centra za poljoprivredu, hranu i selo u Donjoj Zelini na dvije sorte trešnje 'Kordia' i 'Regina' posađenih u dvije kombinacije: (1) sorte 'Kordia' i 'Regina', cijepljene na slabobujnim podlogama: PHL-C, PiKU 1, Gisela 5 i Gisela 6 ; te (2) sorta 'Regina' cijepljenja na slabobujne podloge Gisela 3 i Weiroot 72. Sve podloge u istraživanju heterogenetskog su porijekla. Razlike između sorti s obzirom na podloge vezano za morfološka svojstva stabla, pomološka, fizikalno-kemijska svojstva ploda te sadržaj ukupnih fenola, ukupnih antocijana, pojedinačnih antocijana, pojedinačnih hidroksicimetnih kiselina statistički su analizirane analizom varijance s ponovljenim mjerenjim (ANOVA). Korelacija između boje kožice ploda i ukupnih i pojedinačnih antocijana određena je pomoću Pearsonovog r koeficijenta korelacije. Sorte su se značajno razlikovale u snazi vegetativnog rasta s obzirom na podloge, pri čemu su obje sorte razvile najmanja stabla na podlozi Gisela 5, a najveća na podlozi PHL-C.. Obje sorte su najveći prirod imale na podlozi Gisela 6. Mase po stablu za ostale podloge kod sorte Kordia nisu bile statistički značajne. Masa po stablu za sortu Regina je značajno varirala ovisno o podlozi te je nakon Gisele 6 bila najviša na Giseli 5, zatim na PiKU1, a najniža na podlozi PHL-C. Na sve mjerene pomološke značajke – masu, visinu, opseg ploda te duljinu peteljke utjecale su sorta, podloga, godina te njihove međusobne interakcije. Sorte Kordia i Regina su imale najveću masu, visinu i opseg ploda na podlozi PHL-C. Kordia je imala najmanju masu ploda na Giseli 6, a Regina na Giseli 5. Sorta Kordia je najveći sadržaj ukupnih fenola imala na podlozi Gisela 6, zatim na PHL-C, Giseli 5 a najmanji na PiKU1. Sorta Regina u prosjeku je imala najveći sadržaj ukupnih fenola na podlozi PiKU1, a potom na podlogama PHL-C, Gisela 5 i Gisela 6. S obzirom na sadržaj pojedinačnih hidroksicimetnih kiselina a temeljem dobivenih rezultata može se izvesti zaključak da je Kordia najviše kompatibilna s Giselom 5, a slijede PHL-C, PiKU1 te Gisela 6. Regina je najviše kompatibilna s podlogom PHL-C, a slijede Gisela 6, Gisela 5 te PiKU1. Podloge Gisela 3 i Weiroot 72 nisu se razlikovale u sadržaju pojedinačnih hidroksicimetnih kiselina, međutim s obzirom na varijacije u sadržaju p-kumarinske kiseline može se zaključiti da je Regina razvila kompatibilniju vezu s Giselom 3 nego s Weiroot 72. Povezanost između vanjskih i unutarnjih parametara kvalitete ploda ovisno je o sorti i podlozi. Kod obje sorte utvrđeno je postojanje veze srednje jakosti između ukupnih antocijana i vrijednosti L*, a kod Regine još i s kromatskom vrijednosti b*. Stoga su ove dvije kromatske vrijednosti bolji pokazatelji zrelosti plodova za berbu od kromatskih vrijednosti a*, Hue i Chroma.

trešnja; slabobujne podloge; kvaliteta ploda; polifenoli; inkompatibilnost

nije evidentirano