hrvatski

Uspješnost termoterapije u eliminaciji virusa jabuke

Jabuka je jedna od najznačajnijih voćnih vrsta na svijetu te je zdravstveno stanje stabala kao i zdravi sadni materijal jedan od preduvjeta uspješne proizvodnje. Mnoge epifitocije koje uzrokuju značajne ekonomske gubitke, ne mogu se kontrolirati sredstvima za suzbijanje biljnih patogena. Biljka zaražena virusom ne može se izliječiti sredstvima za zaštitu bilja. Na svjetskom tržištu niti nema pripravaka kojima bi se suzbijalo viruse u poljoprivredi. Virusi poput virusa klorotične lisne pjegavosti jabuke (ACLSV), virusa izbrazdanosti stabla jabuke (ASGV), virusa jamičavosti stabla jabuke (ASPV) te virusa mozaika jabuke (ApMV) ekonomski su značajni virusi i česti uzročnici viroza jabuka. Kroz dugi niz godina, znanstvenici su, kroz istraživanja, došli do saznanja o mogućnosti eliminacije virusa jabuke termoterapijom. Termoterapija je proces eliminacije virusa pri kojoj se biljke, na određeno vrijeme, izlažu višim temperaturama, ovisno o biljci i virusu. Ovom metodom se iz biljke uspješno mogu eliminirati pojedini virusi ili im se zaustavlja tj. uspori njihov razvoj u biljci. Također, osim termoterapije, razvijaju se i druge metode eliminacije virusa, poput kulture vršnog meristema, krioterapije, kemoterapije i kulture biljnog tkiva in vitro. Ovaj rad donosi pregled rezultata primjene povišenih temperatura kojima se može inhibirati multiplikacija virusa jabuke i njihovo kretanje kroz biljna tkiva te aspekte novijih otkrića kojima je potvrđeno da termoterapija kombinirana sa kulturom vršnog meristema može poboljšati efikasnost eliminacije virusa postignutu pojedinačnim metodama.

viroze; fitosanitarni status; virologija; sadni materijal; krioterapija

nije evidentirano