hrvatski

Novi Nacin preradbe polietilena ultravisoke molekulske mase (UHMW-PE) putem prijelazne, "pokretne faze"

Zbog vrlo visoke molekulske mase (3*10^6 kg/mol, prema ASTM D4020), polietilen ultravisoke molekulske mase (UHMW-PE) ima odlicna mehanicka svojstva kao sto su velika otpornost na abraziju i habanje trenjem. Ovakva svojstva omogucuju uspjesnu primjenu ovog materijala u ortopedskim pomagalima, kao sto je casica umjetnog kuka. Ovakve visoke vrijednosti molekulske mase istodobno su i uzrokom visokog viskoziteta taline, pa je preradba ovog materijala konvencionalnim postupcima za termoplaste (ekstrudiranje, injekcijsko presanje) otezana. Pri presanju (sinteriranju) UHMW-PE-a difuzija dugih molekula s povrsine jedne na povrsinu druge cestice PE-praha je spori proces, pa u presanoj matrici zaostaju cestice praha, koje su kod medicinske primjene (npr. umjetni kuk) nepozeljne jer izazivaju zdravstvene tegobe. U ovom radu uocen je neobican fenomen vezan uz polimorfizam uzrokovan tlakom. Eksperimentalno je uoceno da kristal polietilena prelazi iz stabilne ortorompske kristalne stukture u prijelaznu heksagonsku strukturu, za koju je karakteristicna pojacana pokretljivost molekulskih lanaca. Tlak na kojem dolazi do ove pretvorbe zavisan je o pocetnoj velicini kristala. Mali kristal kao metastabilniji prelazi u prijelaznu heksagonsku fazu pri temperaturi i tlaku koji su mnogo nizi od termodinamicke kriticne tocke koja se nalazi pri tlaku od 3, 6 kbar i temperaturi od 230oC. Pravilnim odabirom tipa UHMW-PE praha stvoreni su uvjeti za preradbu putem prijelazne "pokretne" heksagonske faze koju je sada moguce postici pri nizim tlakovima pristupacnijim pri preradbi polimernih materijala. Rezultati pokazuju uspjesno odstranjivanje cestica UHMW-PE praha iz presane matrice, pa se time otvara mogucnost preradbe ovog inace tesko preradljivog materijala.

nije evidentirano

nije evidentirano