hrvatski

Procjena izloženosti dagnje (Mytilus galloprovincialis Lamarck, 1819) onečišćenju mora upotrebom biomarkera oksidativnog stresa

Oksidativni stres, poremećaj u ravnoteži između produkcije slobodnih kisikovih radikala i antioksidativne obrane organizma, može dovesti do štete na staničnim strukturama i poremetiti vitalne funkcije organizma. Zaštitu od toksičnosti slobodnih radikala stanicama omogućuje kompleksni sustav antioksidativne obrane te se oksidativna oštećenja i aktivnosti antioksidativnih enzima smatraju dobrim biomarkerima za analizu utjecaja okolišnog stresa na organizam. Glavni ciljevi ovog rada bili su utvrditi utjecaj kvalitete okoliša, sezonalnosti i adaptacijskih mehanizama na biomarkere oksidativnog stresa u dagnje (Mytilus galloprovincialis). Analizirano je 6 biomarkera: katalaza, glutation reduktaza, glutation S-transferaze, acetilkolinesteraza, karbonili i malondialdehidi. Biomarkeri su spektrofotometrijski određeni u 15 nativnih populacija dagnji s istočne obale Jadranskog mora, u jedinkama izlaganim povećanim koncentracijama bakra u laboratoriju te u dagnjama transplantiranim na postaje različite kvalitete okoliša. Rezultati bioloških analiza su integrirani s kemijskim analizama tkiva dagnji. Dobiveni rezultati su pokazali iznimnu varijabilnost svih biomarkera. Utvrđena je sezonalna varijabilnost te različit odgovor antioksidativnih enzima s obzirom na kvalitetu okoliša. Biomarkeri mjereni u kavezno izlaganim jedinkama najbolji su pokazatelj kvalitete okoliša. Jedinke u mezokozmos eksperimentu nisu pokazale populacijski učinak fenotipskog odgovora na stres, te nisu utvrđene nedvosmislene korelacije između koncetracija određenih teških metala u tkivu nativnih jedinki i indukcije specifičnih biomarkera.

Mytilus galloprovincialis ; oksidativni stres ; biomarkeri ; mezokozmos ; transplanti ; teški metali

nije evidentirano