hrvatski

Problem određivanja geografske dužine na moru u ranom novom vijeku

Jedan od najvećih zahtjeva koji se postavljao pred pomorce prilikom istraživačkih putovanja tijekom ranog novog vijeka bilo je točno određivanje njihove trenutne geografske pozicije. Ona se iskazivala kroz geografsku širinu i geografsku dužinu. I dok je određivanje geografske širine bilo relativno jednostavno zahvaljujući prirodnim zakonitostima kretanja Zemlje oko Sunca, točnu geografsku dužinu motritelja bilo je dosta teško utvrditi. Otkriće i upotreba kronometra sredinom 18. stoljeća prilično je relativizirala određivanje geografske dužine pretvaranjem razlike vremena lokalnog i početnog meridijana u kutnu udaljenost. Međutim, sve do otkrića kronometra pomorci su bili prisiljeni posredno izračunavati geografsku dužinu pretvaranjem prijeđene udaljenosti na određenoj etapi putovanja u kutnu udaljenost i nju ukalkulirati u već poznate udaljenosti između određenih geografskih objekata. Dodatan problem pričinjavalo je i nepostojanje konvencionalnog početnog meridijana. Mjerenja i izračuni duljina pojedinih etapa bili su podložni stalnoj provjeri u praksi, što je s vremenom rezultiralo izradom sve preciznijih karata i omogućilo lakšu i točniju orijentaciju na samim putovanjima.

Rani novi vijek; navigacija; određivanje geografske dužine

Međunarodni znanstveni skup