hrvatski

Rekonstrukcija nastajanja najstarijeg crvenog paleolita smještenog na dnu les-paleotlo sekvence na otoku Susku : diplomski rad

Cilj ovog rada je detaljno istraživanje crvenog paleotla na vapnenačkoj podlozi u neposrednoj podlozi lesa te fosilne Terra Rosse, litificiranog paleotla koje se nalazi u pukotinama gornjokrednog vapnenca ili kao matriks vapnenačke breče. Rad se fokusira na stratigrafski najstariji dio les-paleotlo sekvencije na otoku Susku te je obrađeno 9 uzoraka. Sedam uzoraka izuzeto je na profilu BOK 1/14, jedan uzorak u neposrednoj blizini tog profila te jedan uzorak u uvali Tijesni. Uzeti su uzorci lesa (zajedno s karbonatnim konkrecijama unutar samog lesa) i paleotala (crvena paleotla i fosilne Terra Rosse). Terenskim istraživanjima detaljno je opisan profil, mjereni su i izdvajani horizonati crvenog paleotla i izuzeti su uzorci na cijelom profilu. Labaratorijskim istraživanjima napravljena je detaljna kemijska analiza, analiza spojeva željeza i mangana topivih u oksalatu i ditionitu, fizikalno-kemijska analiza tla, analiza mineralnog sastava primjenom rendgenske difrakcijske analize te infracrveno stimulirana luminiscencija (IRSL). Temeljem provedenih terenskih i laboratorijskih istraživanja napravljena je rekonstrukcija pedogenetskih procesa koji su uvjetovali nastanak ovih paleotala. Četiri bitna zaključka su proizašla iz ovog rada. (1) Mineralni sastav glinovite frakcije lesa, crvenog paleotla i fosilnih Terra Rossa je različit i odražava uvjete u kojima su ti sedimenti/paleotla nastajali. (2) Dokazano je da se radi o crvenom paleotlu tipa Luvisola (prema WRB, 2006) s razvijenim horizontima Eb, EbBtb i Btb. (3) Fosilne Terra Rosse su nastale u bitno različitim uvjetima. Uzorak 4826 je bogatiji kaolinitom te se zaključuje da je ova Terra Rossa nastala u toplijim, humidnijim uvijetima. Uzorak 4861 je bogat aluminijskim oksidima i hidroksidima, iz čega proizlazi da je ova Terra Rossa, tipa Ferralsol (prema WRB, 2006), nastala u (sub)tropskoj klimi. (4) Istraživanjima u sklopu ovog rada određena je starost stratigrafski najstarijeg postojećeg lesa na otoku Susku od 115, 9 ± 12, 8 tisuća godina. Starost crvenog paleotla, tipa Luvisola, iznosi 108, 7 ± 8, 4 tisuća godina te je to zapravo minimalna starost zbog bioturbacija i pedogenetskih procesa koji su se odvijali u tlu.

otok Susak; crveno paleotlo; fosilna Terra Rossa; les; kemijska analiza; fizikalno-kemijska analiza paleotala; rendgenska difrakcijska analiza; infracrveno stimulirana luminiscencija; kvantifikacija pedogenetskih procesa

nije evidentirano