hrvatski

Raspodjela minerala glina u neogenskom laporu i pripadajućim tlima na području jugoistočnog prigorja Medvednice

U ovom radu istraživana je raspodjela minerala glina kroz horizonte tla i lapora neogenske starosti na lokalitetima Markuševec-Bačun, Markuševečka Trnava, Čučerje, Laz Bistrički i Markuševec-Deščevec. Provedena je kalcimetrija (Schieblerovom metodom) i mjerena je supstitucijska i aktualna kiselost (aciditet). Iz svih uzoraka uklanjane su neželjene faze: organska tvar, karbonati i Fe-Al-Mn oksidi/okishidroksidi. Rendgenska difrakcijska analiza izvođena je na neorijentiranim i orijentiranim preparatima. Neorijentirani preparati snimljeni su prije, a orijentirani poslije uklanjanja spomenutih faza. Mjeren je kapacitet kationske izmjene (CEC) pomoću bakrovog etilendiaminskog kompleksa na uzorcima prije i nakon uklanjanja faza te dodatno na uzorku 5BC < 2μm. Minerali glina identificirani su na temelju njihovih karakterističnih bazalnih maksimuma. Ustanovljena je horizontalna i vertikalna promjena u mineralnom sastavu uzrokovanih horizonata. Kalcimetrijom je utvrđen rast udjela karbonata od A prema C horizontu, a vrijednosti pH su 7-8. Na neorijentiranim preparatima utvrđeni su minerali klorit, illit-muskovit, kvarc i kalcit. Na orijentiranim preparatima uočene su bubreće gline smektiti i miješanoslojne gline (illit/smektit) te dodatno, kaolinit. Kod svih lokaliteta, vrijednosti CEC-a su veće u A horizontima prije uklanjanja faza. Uzorak 5BC < 2μm pokazuje veće vrijednosti CEC-a u odnosu na sve ostale mjerene uzorke.

minerali glina; lapor; tlo; horizont; kalcimetrija; aciditet; rendgenska difrakcija; CEC; organska tvar; Fe-Al-Mn oksidi/oksihidroksidi

nije evidentirano