hrvatski

Studija citotoksičnih učinaka polikloriranih bifenila

Poliklorirani bifenili (polychlorinated biphenyls ; PCB) su visoko perzistentni organski zagađivači okoliša, identificirani kao potencijalni endokrini modulatori sa sposobnošću negativnog učinka na ljudsko zdravlje. U ovom radu ispitani su i uspoređeni specifični intracelularni toksični učinci dva odabrana, prema stupnju klorinacije, planarnosti i aktivnosti različita PCB kongenera - planarnog, „dioksinu sličnog“ tetraklorbifenila PCB 77 i neplanarnog, ortho-supstituiranog heksaklorbifenila PCB 153, primjenom in vitro modela stanica ovarija kineskog hrčka CHO-K1 (Chinese Hamster Ovary). Planarni PCB 77 (10 – 100 μM) pokazao je jače toksične učinke u odnosu na neplanarni PCB 153 (10 – 100 μM), što se može dovesti u vezu s vremenski ranijim te jačim učinkom na proliferaciju i vijabilnost stanica (usporedbom IC50 vrijednosti, doza pri kojima je određena 50 %-tna inhibicija vijabilnosti stanica, utvrđenih metodama Trypan Blue, Neutral Red, Kenacid Blue i MTT), većim promjenama u progresiji staničnog ciklusa te jače induciranim oksidacijskim stresom (usporedbom utjecaja na lipidnu peroksidaciju i stvaranje reaktivnih kisikovih vrsta). Gubitak stanične vijabilnosti, kao posljedica izloženosti stanica toksičnijem kongeneru PCB 77, u najvećem dijelu događa se zbog indukcije apoptoze, prije nego nekroze (potvrđeno fluorescentnom mikroskopijom i mjerenjem aktivnosti izvršne kaspaze 3). Antioksidans vitamin E (50 – 150 μM), pokazao je veći protektivni učinak na s neplanarnim PCB-em inducirana oštećenja, nego na oštećenja nastala tretmanom s PCB 77, kako na smanjenje oksidacijskog stresa tako i na poboljšanu proliferaciju i vijabilnost stanica.

PCB 77; PCB 153; CHO-K1 stanična linija; citotoksičnost; stanični ciklus; stanična smrt; oksidacijski stres; vitamin E

nije evidentirano